228 / 497
TBB Dergisi 2016 (123)
Emine Aslı KÜÇÜKAYDIN
227
sürülecek olan talep ile asıl davada ileri sürülen talep arasında bağlan-
tının mevcut olması oluşturur (HMK m.132, 1/b). Kanunda belirtilen
bağlantının mevcut olması
ibaresinden ne anlaşılması gerektiği, içeriği
ve sınırlarıyla tespiti önem arz eden bir husustur. Buradaki ibareyle
kastedilenin, davaların birleştirilmesinde kanunun bağlantıya yükle-
diği anlamla aynı olduğu, bir başka deyişle var sayılır şeklinde tanım-
ladığı kapsamla özdeş olduğu belirtilmiştir.
58
Bağlantı açısından bu
kapsamHukuk Muhakemeleri Kanunu madde 166 fıkra 4’te “
Davaların
aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması ya da biri hakkında verilecek
hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda, bağlantı var sa-
yılır.”
şeklinde belirtilmiştir.
Davalar yönünden bağlantı teriminin geniş olarak yorumlanması
gerektiği belirtilmiştir.
59
El atmanın önlenmesi davasına karşı, mül-
kiyetin geçirilmesi talebini içeren dava; taşınır mal hakkında açılmış
istihkak davasına karşı, o taşınıra dair rehin hakkının tanınması da-
vası; eşlerden birinin açtığı boşanma davasına karşı diğer eşin açtığı
boşanma davası; kira bedeli tespiti davasına karşı açılan kira bede-
linin indirilmesi davası; kısmi davaya karşı açılan menfi tespit dava-
sı şeklinde çeşitli durumlar bağlantının mevcut olduğu hallere örnek
gösterilmektedir.
60
Sözleşmeler hukuku bünyesinde uygulamada sık-
lıkla karşılaşılan kira ilişkilerinde; kiraya verenin açmış olduğu ihtiyaç
sebebiyle tahliye davasına yönelik olarak kiracının kiralanana yapmış
olduğu onarım sebebiyle karşı dava açabilmesinin de mümkün kılın-
ması gerekmektedir.
61
58
Postacıoğlu/Altay, s. 456; Ermenek, s. 173. Ermenek, karşı dava bakımından, da-
valar arasında bağlantının mevcut olması ibaresinin, aksine bir değerlendirmeyi
haklı kılacak bir özellik de arz etmediğini belirtmekte; ayrıca kanunda düzenle-
nen kavramların aynı içerik ve anlamda değerlendirilmesinin hukuki güvenlik ve
hukuki belirlilik ilkelerine de hizmet ettiği görüşünü bildirmektedir. Bkz. Erme-
nek, s. 173.
59
Kuru, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu m. 43’teki (HMK m. 57) hallerden biri
sebebiyle bağlantı varsa da karşı dava açılabileceğini söylemiştir. Kuru, s. 3911;
Üstündağ, bağlantı kavramının farklı bir şekilde ifade ediliş tarzı olarak dava
konusu olan şeyin aynı olması halinde de talepler arasında bağlantı olduğunu
belirtmiştir. Satış sözleşmesinden ötürü dava açan satıcıya karşı alıcının ayıp se-
bebiyle sözleşmeden dönme ya da bedelde indirimi talep ettiği hali de tanımladığı
şekliyle bağlantıya örnek göstermiştir. Üstündağ, Yargılama, s. 504.
60
Kuru, s. 3911 vd; Önen, s. 174; İyilikli, s. 158; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 527; Kara-
hacıoğlu/Parlar, s. 541.
61
Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 528; bkz. Yargıtay Kararı bu yönde nakl. Kuru, s. 3914
dn., 78; karş Yargıtay Kararı Umar, s. 394; Bilge/Önen de kiralananın tahliyesi da-