dergi 123

Gemilerin İhtiyati Haczi

268

kapsamında bir kurtarma faaliyeti veya her türlü kurtarma sözleşmesi

kapsamındaki alacaklardır. Kurtarma bir sözleşmeye dayanabileceği

gibi bir kurtarma faaliyetine de dayanabileceği için TTK m. 1300 kap-

samında giren sözleşmenin varlığı da aranmamaktadır.

• Müşterek avarya.(TTK m. 1352/1/i).

• Kılavuzluk.(TTK m. 1352/1/k).

• Liman, kanal, dok, iskele ve rıhtım, diğer suyolları ile karantina

için ödenecek resimlerle diğer paralar.(TTK m. 1352/1/n) gibi ka-

musal nitelikteki resimden kaynaklanan alacaklar.

Söz konusu düzenleme ile ihtiyati tedbir kararı veya uygulamada

kanuni rehin hakkı olarak adlandırılan hapis hakkına ilişkin kara-

rın verilmesi ve geminin seferden men’inin önü kapatılmıştır. Ancak

deniz alacakları için yalnızca ihtiyati tedbir yolu kapatılmış olup söz

konusu alacaklar için gemileri konu almayan ihtiyati tedbirler ise alı-

nabilecektir.

• Ülkelerine getirilme giderlerini ve onlar adına ödenmesi gereken

sosyal sigorta katılma paylarını da içererek, gemi adamlarına, ge-

mide çalışmaları dolayısıyla ödenecek ücretlerle, onlara ödenmesi

gereken diğer tutarlara ilişkin istemler (TTK m. 1352/1/o)

Şeklinde deniz alacağı teşkil edeceği belirtilen hususlardan doğan

alacaklar aynı zamanda TTK’de gemi alacağı olarak kabul edilen ala-

caklara sebep olabilmektedir.

Deniz alacaklarından farklı olarak gemi alacakları sahibine, gemi

ve eklentisi üzerinde önceliği bulunan (TTK m. 1323) kanuni rehin hak-

kı verir (TTK m. 1321). Bu nedenle öncelikle söz konusu alacakların rüç-

han hakkı vardır. Ayrıca belirtilen alacaklar geminin malikine, kiracı-

sına yöneticine veya işletenine karşı doğar

ve gemi alacağının verdiği

kanuni rehin hakkı gemiye zilyet olan herkese karşı ileri sürülebilir

(TTK m. 1321/5).

Bu nedenle ihtiyati hacze ilişkin diğer düzenleme-

Atamer, Cebri İcra, s. 222

Atamer, Cebri İcra, s. 243.

Pekcanıtez/Atalay/Özkan/ Özekes, s. 531.

TTK m. 1352 Madde Gerekçesi.

Atamer, Cebri İcra, s. 182.

Gemi alacaklısı hakkı veren alacaklarda kanuni rehin hakkı gemi üzerinde devam