288 / 497
TBB Dergisi 2016 (123)
Mehmet Ali AKSOY
287
nin tekrar ihtiyati haczine veya donatana ait başka bir geminin ihtiyati
haczine izin verilmektedir. Buna ilave olarak teminat verenin aczi
112
de
geminin tekrar ihtiyati haczi sebebi olarak düzenlenmektedir. Ayrıca
düzenlemeyle geminin serbest bırakılmasıyla geminin alacaklının bir
fiiliyle serbest kalmasının kastedildiği, borçlunun hukuka aykırı fiili
ile hukuka aykırı şekilde serbest kalmasının kastedilmediği de hükme
bağlanmıştır (TTK m. 1375/3).
3.3.1. Serbest Bırakılan Geminin Yeniden veya Aynı Alacak
İçin ihtiyati Haczinde
İhtiyaten haczedilen bir geminin serbest bırakılması veya gemiyle
ilgili olarak teminat alınması durumunda geminin yeniden ve aynı
alacak için tekrar ihtiyati haczi kural olarak istenemez. Ancak gemi-
nin veya gemi için verilen teminatın makul sebeplere dayanarak ha-
reket eden alacaklının istemiyle veya onayıyla yahut alacaklının ser-
best bırakılmayı engelleyecek makul önlemleri alamaması sebebiyle
serbest kalması veya ilk teminatı veren kişinin, kendi borçlarını kıs-
men veya tamamen yerine getirmemesi veya yerine getirmekten aciz
olması durumlarından birinin varlığı halinde talep edilebilir. Ayrıca
geminin teminat karşılığında serbest bırakılması halinde ilk temina-
tın tür veya miktarının yetersiz olması durumunda da geminin tekrar
ihtiyati haczi istenebilecektir. Ancak ilk teminatın tür ve miktarının
yetersiz olması durumunda elde edilecek toplam teminat miktarının
geminin değerini aşmaması gerekir (TTK m. 1375/1).
3.3.2. Aynı Deniz Alacağı İçin Serbest Bırakılan Gemi Yerine
Kardeş Geminin İhtiyati Haczinde
İhtiyaten haczedilen geminin veya ilk teminatın makul sebeplere
dayanarak hareket eden alacaklının istemiyle veya onayıyla yahut ala-
caklının serbest bırakılmayı engelleyecek makul önlemleri alamaması
sebebiyle serbest bırakılması durumunda yeniden ve aynı alacak için
donatana ait başka bir geminin (kardeş gemi) tekrar ihtiyati haczine
m. 1375/1).
112
Geminin tekrar ihtiyati haczi ilk teminatı veren kişinin, kendi borçlarını kısmen
veya tamamen yerine getirmemesi veya yerine getirmekten aciz olması durumun-
da istenebilir. (TTK m. 1375/1).