dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Kürşat KARACABEY

455

Bütün bunlara ek olarak, tarafların üstlenecekleri edimler ve sağ-

layacakları kazanımlar anlamında arabuluculuk, adeta sınırsız çözüm

seçeneği üretme zenginliğine sahip bir yöntem olarak da yargı karar-

larına nazaran üstün konumdadır.

Uyuşmazlık sürecini kesin ve kalıcı şekilde sonlandırıp, süreç so-

nucunda tarafların el sıkışarak ayrılmalarını ve barış içinde kalmaları-

nı sağlama potansiyelinin yüksekliği de arabuluculuk yönteminin bir

diğer erdemli özelliğidir.

Ülkemizde, arabuluculuğun yasal ve kurumsal bir yapıya kavuş-

turulması amacıyla, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabulu-

culuk Kanunu, 22.06.2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak

yürürlüğe girmiştir. Hemen akabinde Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri

Genel Müdürlüğü bünyesinde Arabuluculuk Daire Başkanlığı kurul-

muş ve uygulamaya yönelik olarak yoğun bir çalışma sürecine geçil-

miştir.

Ne var ki iki yılı aşan bir süreçte, arabulucuya başvuru anlamında

arzu edilen sonucu elde edemediğini değerlendiren Adalet Bakanlığı,

kolaycı bir yaklaşımın yansıması olarak, belirli bazı hukuk uyuşmaz-

lıklarında, dava açmazdan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu-

nu getirmek istemektedir.

Aşağıda böyle bir uygulama girişiminin, arabuluculuk kurumu-

nun olması gereken yapısına, demokratik değerlere ve mevcut hukuk

sistemine ne ölçüde uyarlı olduğu tartışılıp değerlendirilecektir.

3. ARABULUCULUK UYGULAMASININ BELLİ BAZI

DAVALAR İÇİN ZORUNLU HALE GETİRİLMESİNİN

HUKUK VE DEMOKRASİ AÇISINDAN

DEĞERLENDİRİLMESİ

Bugün itibariyle Dünya genelinde pek çok ülkede, hukuksal uyuş-

mazlıklarda alternatif çözüm yolu olarak “arabuluculuk uygulaması”

yürürlükte bulunmaktadır. Bu ülkeler içinde sadece İtalya’da, belirli

bazı uyuşmazlıklarda dava açılmazdan önce, “arabulucuya başvuru

zorunluluğu” getirilmiştir. Ancak alınan bu radikal kararın tutarlılı-

ğından duyulan kuşkudan kaynaklansa gerek, olağan dışı bir refleksle,