dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Enes KÖKEN

veya her ne ad altında olursa olsun, bir ivaz karşılığı veya ipotek almak sure-

tiyle, ödünç para verme işlemlerinin yapılması veya bu işlerin meslek olarak

kabul edilmesi ve KHK uyarınca alınan izin iptal edildiği halde ödünç para

verme işlerine devam edilmesi”

dir.

Tanımdan da anlaşılacağı üzere, ya-

sal şartlara uygun şekilde yapılan faiz veya benzeri ivazlar elde etmek

maksadıyla ödünç para verme işleriyle uğraşmak ikrazatçılıktır. Bu-

nun aksine, kanuna aykırı şekilde yapılan veya kanuna uygun şekilde

alınmış iznin iptal edilmesine rağmen ödünç para verme işlerini yap-

maya devam etmek ise tefeciliktir.

Dolayısıyla, tefeciliği, izin alınma-

dan yapılan ikrazatçılık olarak nitelendirebiliriz.

Madde metninde açıkça

para

dan söz edildiği için altın ve kıymetli

evrakların ivaz karşılığı ödünç verilmesi bu suçu meydana getirmez.

Özbek’e göre, suçun oluşması için ödünç olarak verilen şeyin para ol-

ması yeterlidir; ancak, bunun karşılığı olarak verilen şeyin para olma-

sı şart değildir. Maddede kazanç elde etmek amacından bahsedildiği

için bu kazancın mutlaka para olması gerekmez. Önemli olan parasal

bir değer olarak kazanç elde etmektir. Örneğin, ödünç olarak verilen

para karşılığında bir miktar altın alınabilir.

1. Senet Kırdırmak Yoluyla İşlenen Tefecilik Suçu

Senet kırdırmak suretiyle tefecilik suçunun işlenip işlenemeyece-

ği doktrinde tartışmalı bir konudur. Senedin bedel olarak daha az bir

miktar ile devredilip nakit paraya dönüştürülmesi hususunda çeşitli

görüşler mevcuttur. Bir görüşe göre, TCK m. 241’in gerekçesinden

ha-

reketle tefecilik suçunun oluştuğu yönündedir.

Özbek’e göre, bu gö-

90 sayılı KHK m.9.

Özbek, Özel Hükümler, s.859.

Hüsamettin Uğur, “Tefecilik Suçunun Pozitif Dayanakları, Unsurları Ve Uygula-

ma İlkeleri”,

Terazi Aylık Hukuk Dergisi

, Yıl:2, Sayı:8, Nisan 2007, s.66.

Özbek, Özel Hükümler, s.859-860.

İzzet Özgenç, Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, 2.baskı, Ankara 2005, s.1000; TCK

m.241 Gerekçesi: “Tefecilik suçu, iktisadi hayatımızda, “senet kırdırma” denen

usulle de işlenebilir. Örneğin henüz vadesi gelmemiş bir bononun vadesinden

önce başkasına verilerek karşılığında bono üzerinde yazılı meblağdan daha az bir

paranın alınması durumunda tefecilik suçu oluşur. Çünkü, bu durumda bononun

el değiştirmesi, kişiler arasında doğmuş olan bir alacak borç ilişkisine dayanma-

maktadır. İfade yerinde ise, bu durumlarda, birer ödeme aracı olan bononun veya

çekin kendisi satılmakta ve satın alınmaktadır.”

Bkz. Parlar, S.20; Özgenç, s.549; Yaşar/Gökcan/Artuç, s.7236; Meran, Ekonomi,

s.27.