Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Mustafa BABAYİĞİT

195

me yetkisini genişletip bütün konularda geçici tedbir kararı vermeye

başlamıştır.

bb. Kazanılmış Hakların Korunması İlkesi

Anayasa’nın 153’üncü maddesi gereğince Anayasa Mahkemesi ka-

rarları geriye yürümez. Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yü-

rümemesinin gerekçesi olarak iptal kararlarının,“kazanılmış hakları”

ortadan kaldırıcı bir sonuç doğurmasının önlenmesi olduğu belirtil-

miştir.

Aynı şekilde, hukuki güvenlik ve istikrar, adalet, kamu dü-

zeni ve kamu yararı gibi temel kavramlar gerekçe gösterilmektedir.

Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin bir başka kararında da vurgu-

landığı üzere Mahkemenin iptal kararına rağmen koruma altına alı-

nan haklardan sonsuza kadar yararlanamayacağı da belirtilmiştir.

Bu bağlamda kazanılmış hak kişinin bulunduğu statüden kaynakla-

nan, tahakkuk etmiş ve kendisi yönünden kesinleşmiş kişisel alacak

niteliğine dönüşmüş haklar için söz konusudur. Anayasaya aykırılığı

saptanan yasaya göre elde edilen haklar, ilerisi için kazanılmış hak

oluşturmayacağı ve uygulanma niteliğini yitireceği ilgili kararda be-

lirtilmiştir.

bb. Hukuki Güvenlik İlkesi

İptal kararlarının geriye yürümemesinin gerekçelerinden biri de

hukuki güvenlik ilkesidir. Temel haklarda korunan ortak bir değer

olan hukuki güvenlik ilkesi, hukuk devleti ilkesinin olmazsa olmaz

koşulu ve Anayasa’nın bütününe egemen olan temel bir ilke niteliğin-

Demircan, 143; Yavuz Sabuncu, “Alman Anayasa Yargısında Geçici Tedbir

Kararı” ,

Amme İdaresi Dergisi

, C.17, S.2, Y.1984, s. 76 vd.; Mustafa Yıldız, Anayasa

Yargısında Geçici Tedbir Kararı, Beta Yayınları, İstanbul 1998, s. 46; İlyas Doğan,

“Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Yürürlüğü Durdurmanın Koşulları”,

İHFM

S 4, Y.1997, s. 46-47; Şekerci, s. 358.

Gözübüyük, s. 292; Akgül, s. 1061.

Cansel, s. 93; Yıldırım, s. 73; Teziç, (Anyasa) s. 264-265; Kıratlı, s. 178-179; Uler,

s.532; Şekerci, s. 680; Aliefendioğlu, s. 3.

AYM, 1989/14 E., 1989/49 K., 9.12.1989 T. ; Aliefendioğlu, s. 4.

AYM, 1989/11 E., 1989/48 K., 12.12.1989; Aliefendioğlu, s. 4.