207 / 561
Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesi Kararlarının Geriye Yürümezliği Sorunu...
206
nın, Anayasa Mahkemesi kararlarına karşın, aynı konuyu, benzer içe-
rikte yeniden yasalaştırması sıklıkla rastlanılan bir olgudur. Yabancıya
taşınmaz mal satışı, imar affı, milletvekillerinin emekli aylığı ve KHK
çıkarma yetkisinde durum böyle olmuştur. Bütün bunlar, uygulamayı
durdurma önleminin önemini göstermektedir.
65
” demek suretiyle ver-
miş olduğu kararların sonuçsuz kalmaması, etkin bir şekilde uygula-
ma alanı bulması bakımından geriye yürümesi gerektiğine inanmakla
birlikte Anayasanın emredici hükmü nedeniyle bu geriye yürümeyen
iptal kararlarından dolayı ortaya çıkacak sakıncaları gidermek adına
yürütmeyi durdurma tedbirine vurgu yapmıştır.
ee. Kazanılmış Haklar ile Hak Kayıpları Arasındaki Dengenin
Korunması
Temel hak ve hürriyetlerin korunması bakımından yürütmeyi
durdurma kararlarının önemi tartışmasız olduğu kadar bu kararların
uygulanma zamanı da bir o kadar önem taşımaktadır. Bundan dolayı
idare hukukunda iptal kararları kural olarak geçmişe yürümekte ve
iptali istenen işlemi en baştan ve tüm sonuçlarıyla geçersiz kılmakta-
dır. Buna karşınAnayasa’da AnayasaMahkemesi’nin iptal kararlarının
geriye yürümeyeceğine ilişkin hüküm bulunmaktadır. Ancak Anaya-
sa Mahkemesi’nin iptal kararlarının geçmişe yürümemesi haksız ve
hukuka aykırı birtakım uygulamaları beraberinde getirebilir. Özellik-
le gerekçeli iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasına kadarki
süre içerisinde birtakım işlemler gerçekleştirilebilir. Çünkü gerekçeli
karar Resmi Gazete’de yayımlanana kadar o kanun iptal edilmemiş
sayılacaktır. Bunun yakın geçmişteki en çarpıcı örneği, eşitliğe ve hak-
kaniyete aykırı olan ve Anayasa Mahkemesi tarafından defalarca kez
iptal edilen ‘’kıyak emeklilik’’ yasasıdır.
66
Aynı şekilde bir kısım sonuçlar elde etmek isteyen yürütme or-
ganı meclisten geçirdiği bir yasanın iptal edilene kadar doğuracağı
sonuçları elde etmek için çıkaracağı bir yasa, sonradan iptal edilse ve
hatta birkaç gün içinde yürütmeyi durdurma kararı verilse bile eğer
bu kararların geriye yürümesi prensibi kabul edilmediği takdirde bu
65
AYM, 1993/33 E., 1993/40-2 K., 21.10.1993T. (
Anayasa Mahkemesi Kararları Dergisi,
C. 1, S. 29, s. 563- 563).
66
Kılınç, s. 116; Memiş, s. 470.