Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Mustafa BABAYİĞİT

211

sanık lehine yeniden bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Ey-

lemin tamamen suç olmaktan çıkarılmış olması halinde eylem hak-

kında soruşturma aşamasında kovuşturmaya yer olmadığı kararı; ko-

vuşturma aşamasında ise sanığın beraatına karar verilecektir. Ancak

eylem suç olmaktan çıkarılmamakla birlikte vasıf değiştirme durumu

gündeme gelebilir. Mesela nitelikli cinsel istismar suçunun düzenle-

yen bir kanun maddesinin iptal edilmesi halinde eylemin basit cinsel

istismar suçunu oluşturma durumu olabilir. Bu durumda şüpheli veya

sanığın durumu basit cinsel istismar suçuna göre değerlendirilmesi

gerekir.

ccc. İnfaz Hukuku Bağlamında Değerlendirme

Soruşturma ve kovuşturma aşamasında kanunilik ilkesinin bir

gereği olarak anayasa mahkemesinin iptal kararlarının değerlendi-

rildiği şekilde infaz aşamasında da benzer bir değerlendirmenin ya-

pılması gerekir. Zira hükümlü lehine sonuç doğuran Anayasa Mah-

kemesi iptal kararları, kesinleşmiş mahkûmiyet kararlarını doğrudan

etkileyecektir.

Diğer taraftan 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı

HakkındaKanun’un (CGTİHK) 98’incimaddesi gereğincemahkûmiyet

hükmünün yorumunda veya çektirilecek cezanın hesabında duraksa-

ma olursa, cezanın kısmen veya tamamen yerine getirilip getirileme-

yeceği ileri sürülür ya da sonradan yürürlüğe giren kanun, hükümlü-

nün lehinde olursa, duraksamanın giderilmesi veya yerine getirilecek

cezanın belirlenmesi için hükmü veren mahkemeden karar istenmesi

gerekir.

Bu husus Anayasa Mahkemesi’nin sanık lehine olan iptal

kararları bakımından da geçerlidir. Zira infazı gerçekleştirilen eyle-

min dayanağı olan yasa maddesi iptal edilmekle hükümlü lehine bir

durumun olup olmadığı, eylemin suç olmaktan çıkarılıp çıkarılmadı-

Bu konuda Federal Almanya’da iptal edilen bir kanun hükmü esas alınmak

suretiyle hakkında verilmiş olan mahkûmiyet hükmü kesinleşmiş kimseye

yargılanmanın yenilenmesini isteme hakkı tanınmaktadır.

İtalya’da da Anayasaya

aykırılığı nedeniyle iptal olunan kuralın uygulanması neticesinde kesin bir

mahkûmiyet hükmü verilmişse, iptal ile birlikte cezanın infazı ve bütün cezai

neticeleri ortadan kalkmaktadır. Bkz. Kuzu, s. 223; Kıratlı, s. 183, Aliefendioğlu, s.

Bahattin Aras, İnfaz Aşamasında İnfaz Hâkimliğinin ve Esas Mahkemesinin

Görev ve Yetkileri, Yetkin Yayınları, Ankara 2016, s. 202.