Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR

445

bırakmamak amacı ile amme borçlusu tarafından yapılan tek taraflı

işlemlerle amme borçlusunun maksadını bilen veya bilmesi gereken

kimselerle yapılan bütün muameleler, tarihleri ne olursa olsun, hü-

kümsüzdür.

Amme borçlusunun bahsedilen işlem ve sözleşmelerinin iptali

için genel hükümlere dayanılarak adlî yargıda dava açılır. 6183 sayılı

Kanun’da özel bir yetki kuralı yer almadığından iptal davasında yet-

kili mahkeme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na (HMK)

göre tayin ve tespit edilir. İptalin muhatabı, amme borçlusu ile huku-

ki muamelede bulunan veya amme borçlusu tarafından kendilerine

ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları ve kötüniyet sahibi

diğer üçüncü kişilerdir. Eş anlatımla, iptal konusu bir tasarrufa konu

olan bir malı alan bir kimse, bu malı borçlunun bu durumunu bilen

veya bilmesi gereken birine temlik ederse, malı temellük eden aley-

hine de dava açılabilir. İade ile yükümlü olanların mirasçıları aley-

hine, kötüniyet şartı aranmaksızın dava açılabilir. İflas halinde veya

mirasın resmi tasfiyesinde dava, iflas masası ve tasfiye memurlarına

açılır. Savunmasının alınması ve göstereceği delillerin tartışılması ba-

kımından amme borçlusunun davaya dâhil edilmesi mümkündür.

İptal davasının açılabilmesi için takip konusu amme alacağının vade-

sinin (ödeme gününün) gelmiş (muaccel) olması ve borçlunun malvar-

lığından tahsil edilememesi (vadesinde ödenmemiş, mal beyanında

bulunulmamış veya bildirilen malların borcu karşılamaya yetmemiş

olması) gerekir.

6183 sayılı Kanun’un 26. maddesine göre aynı Kanun’un 27, 28, 29

ve 30. maddelerindeki tasarruflar gerçekleştikten beş yıl sonra iptal

davası açılamaz. 6183 sayılı Kanun’un ivazsız tasarrufların hüküm-

süzlüğüne dair 27. maddesi ile hükümsüz sayılan diğer tasarruflar

ile ilgili 29. maddesindeki iki yıl şartı, kamu alacağının ödeme süre-

sinin başladığı tarihten geriye doğru hangi sürede yapılmış tasarruf-

ların iptalinin istenebileceğine ilişkindir. Bu hükümlere göre açılacak

davalarda hak düşürücü sürenin hesabında tasarrufun gerçekleştiği

Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 660; Karakoç, Kamu İcra Hukukunda Tasarrufun

İptali Davası, s. 382-383; Mutluer, M. K.: Vergi Genel Hukuku. İstanbul 2006, s.

457-458.

Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 658; Şenyüz D./Yüce M./Gerçek A.: Vergi Huku-

ku (Genel Hükümler), Bursa 2015, s. 320-321.