Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR

449

ilişkin açılan tasarrufun iptali davalarının temyiz istemlerini incele-

mekle görevli hukuk dairesi inceler.

Bu durum kararlara da yansır

ve 6183 sayılı Kanuna ilişkin olarak açılan iptal davalarında İİK’ya iliş-

kin hükümlerin kıyasen uygulanabileceği içtihat edilir. Bu çalışmada,

özellikle Yargıtay tarafından İİK’ya göre açılan tasarrufun iptali dava-

larında kabul edilen özel dava şartlarının 6183 sayılı Kanun’a göre açı-

lan tasarrufun iptali davalarındaki karşılığı incelenmeye çalışılmıştır.

İİK’daki tasarrufun iptali davalarındaki esasa ilişkin varsayımların,

kıyasen 6183 sayılı Kanun’a göre açılan iptal davalarında da uygulan-

ma olanağının bulunup bulunmadığı inceleme haricinde tutulmuştur.

III- ÖZEL DAVA ŞARTLARI BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRMA

A- “Özel Dava Şartı” Kavramı ve Tasarrufun İptali Davalarında

Yargıtay Tarafından Kabul Edilen Özel Dava Şartları

Burada, öncelikle, iptal davasının açılabilmesi için gerekli ve Yar-

gıtay tarafından benimsenmiş özel dava şartları incelenecektir. Hu-

kuk yargılaması çerçevesindeki genel dava şartları inceleme dışında

tutulmuştur. Önce “dava şartı” kavramı ve “özel dava şartı” kavramı

değerlendirilecektir.

Dava şartları, davanın esası hakkında yargılama yapılabilmesi ve

karar verilebilmesi için varlığı veya yokluğu gerekli olan şartlardır.

Dava şartlarının neler olduğu HMK’nın 114. maddesinde toplu olarak

sayılmıştır.

Dava şartları birçok ayrıma tâbi tutulmakla birlikte ince-

“6183 sayılı Yasa’ya göre açılan tasarruf ve işlemlerin (muamelelerin) iptali dava-

larına genel mahkemede bakılır. Kökleşmiş Yargıtay içtihatları da bu doğrultuda

olup, davanın adli yargı yerinde incelenmesi gerekir”(Yarg. 15 HD, 26.11.1986,

754/3975, nak: Pekcanıtez/Atalay/Özkan-Sungurtekin/Özekes, 2012, s. 841).

Kuru B.: Dava Şartları, Prof. Dr. Sabri Şakir Ansay’ın Hatırasına Armağan, Anka-

ra 1964, (s. 109-147), s.111., Kuru B./Arslan R./Yılmaz E. :Medeni Usul Hukuku,

Ankara 2011, s.256; Pekcanıtez, H./Atalay, O./Özekes, M.: Medenî Usûl Hukuku,

Ankara 2012, s. 348; Ulukapı, Ö.: Medenî Usûl Hukuku, Konya 2014, s. 222; Karslı,

A. : Medeni Muhakeme Hukuku, İstanbul 2012, s. 455; Alangoya Y.:Medeni Usul

Hukuku, İstanbul 2003, 208.

Dava şartları HUMK döneminde bu şekilde toplu olarak düzenlenmemiş idi. Ne-

lerin dava şartı olduğu doktrin ve yargı kararları doğrultusunda belirleniyordu.

Dava şartları konusunda yaşanan tereddütleri gidermek için HMK’ya bu yönde

özel bir düzenleme getirilmiştir. (Pekcanıtez/Atalay/Özekes, Medenî Usûl Hu-

kuku, s. 348, Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku, s. 455). Bu durum İsviçre huku-

kunda da aynı şekildedir. İsviçre Medeni Usul Kanunun 59. Maddesinde de dava