464 / 561
TBB Dergisi 2016 (124)
Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR
463
İİK’ya göre açılan tasarrufun iptali davalarında, Yargıtay tarafın-
dan getirilen alacaklının gerçek bir alacağının olması şartı, kamu icra
hukukuna göre açılan tasarrufun iptali davalarında “kesinleşmiş ve
ödenmemiş bir amme alacağının bulunması” şeklinde tezahür eder.
113
Amme alacağının kesinleşmesi ile kastedilen ise, borçlusuna tebliğ
edilmiş olmasına karşın yasal süresi içinde itiraz edilmemesi ve ya-
pılan itirazın vergi mahkemesince reddedilmesi anlamındadır.
114
Ni-
tekim Yargıtay, vermiş olduğu bir kararda bu hususu vurgulamıştır;
“
Kamu alacağı veya kurum alacağı nedeniyle açılan tasarrufun iptali davası-
nın dinlenebilmesi için kesinleşmiş ve ödenmemiş bir kurum veya kamu ala-
cağının bulunması gereklidir. Kamu alacağı borçlusuna tebliğ edilmiş olma-
sına karşın yasal süre içerisinde itiraz edilmemesi veya yaptığı itirazın vergi
mahkemesince reddedilmesi üzerine kesinleşir. Kamu veya kurum alacağının
kesinleşmesi dava koşuludur.
”
115
Gerçek bir alacağın varlığına ilişkin itiraz, takip alacaklısı ile ta-
kip borçlusu arasındaki alacağın gerçekten mevcut olup olmadığı veya
takip alacaklısı ile takip borçlusu arasındaki alacağın muvazaalı olup
olmadığına ilişkin davalı üçüncü kişinin yapmış olduğu itirazdır. Ge-
nel icra hukukuna göre açılan tasarrufun iptali davalarında, davalı
üçüncü kişinin ileri sürme imkânına sahip olduğu, alacaklı ile borçlu
arasındaki alacağın gerçek bir alacak borç ilişkisine dayanmadığına
veya muvazaalı olduğuna yönelik itiraz, aynı şekilde amme alacakla-
rına yönelik açılan iptal davalarında da üçüncü kişi tarafından da ileri
sürülebilecek midir? İİK’ya göre açılan tasarrufun iptali davalarında,
bu davadan önce borçlunun alacaklıya karşı açmış olduğu menfi tespit
davasının bekletici mesele yapılabilmesi durumu burada da söz ko-
nusu olabilecek midir? Bu soruların özelliği takip alacaklısının amme
idaresi olması nedeniyle, amme idaresi ile takip borçlusu arasındaki
alacağın mevcudiyetinin tasarrufun iptali davasında üçüncü kişi tara-
fından yeniden itiraz konusu yapılıp yapılamayacağı noktasında top-
lanır.
tekin, s. 74); Arslan, A. S.: Tasarrufun İptali Davasından Sonra Açılan Menfi Tespit
Davasında Bekletici Mesele Yapma Sorunu, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan (s.
253-270), Ankara 2014, s. 265.
113
Karakoç, Kamu İcra Hukukunda Tasarrufun İptali Davası, s. 382.
114
Güneren, s. 1219.
115
Yarg. (17). HD., 12.06.2007, 2507/2042, nak: Güneren, s. 1229.