466 / 561
TBB Dergisi 2016 (124)
Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR
465
bir amme alacağı niteliğini kazanır.
124
Verginin tahakkuk etmesi vergi
alacağını kesinleşmiş bir yapıya sokmaz, tahsil edilebilir bir yapı ka-
zandırır.
125
Verginin tahakkuku, verginin kesinleşmesinden farklı bir
kavramdır. Tahakkuk, verginin ödenmesi gereken aşamaya gelmesi
yanında dava açılması halinde ilk derece mahkemesinin mükellefin
aleyhine verdiği karar üzerine ortaya çıkan bir durumdur. Kesinleşme
ise, mükellefin dava yoluna gitmemesi veya dava yoluna gitmişse ka-
nun yollarının tüketilmesi nedeniyle ulaşılan bir noktadır. Bu nedenle,
her kesinleşme tahakkuku içinde barındırırken, her tahakkuk kesin-
leşme demek değildir.
126
“Bu açıklamalar ışığında tahakkuk ve kesinleşme ile ilgili farklı
durumlar için şunlar söylenebilir:
- Tarh işlemine karşı tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde dava
açılmazsa vergi tahakkuk eder ve kesinleşir.
- Tarh işlemine karşı dava açılmakla birlikte dava reddedilirse (yani
idarenin işlemi hukuka uygun bulunursa) vergi tahakkuk eder ve
ancak kanun yoluna (itiraz veya temyiz) gidilmez ise kesinleşir.
- Tarh işlemine karşı dava açılmakla birlikte dava reddedilirse (yani
idarenin işlemi hukuka uygun bulunursa) vergi tahakkuk eder.
Kanun yoluna (itiraz veya temyiz) gidilirse bu süreç sonuçlanın-
caya kadar kesinleşmez. Kesinleşme ancak başvuru reddedilirse
(mahkeme kararı onanırsa) gerçekleşir.
- Tarhiyat davaya konu edilmişse mahkeme davayı kabul ederse
yani işlemi hukuka aykırı bulursa vergi tahakkuk etmez. Dolayı-
sıyla kesinleşme de söz konusu olmaz.
- İdari çözüm yollarından başvurulabilecek yollardan biri uzlaşma-
dır. Tarhiyat öncesi uzlaşmanın sağlanması halinde, tarh ve tebliğ
edilecek vergiye karşı dava açılmadığından ve herhangi bir mercie
başvurulmadığından tebliğle birlikte kesinleşme gerçekleşir. Tar-
hiyat sonrası uzlaşmada ise uzlaşma sağlanırsa tutanağın imza-
landığı anda vergi tahakkuk eder ve kesinleşir.”
127
124
Eren/Şişman, s. 804; Şenyüz/Yüce/Gerçek, Vergi Hukuku (Genel Hükümler),
2013, s. 184.
125
Eren/Şişman,s. 804.
126
Şenyüz/Yüce/Gerçek, Vergi Hukuku (Genel Hükümler), 2013, s. 187.
127
Şenyüz/Yüce/Gerçek, Vergi Hukuku (Genel Hükümler), 2013, s. 187.