471 / 561
Tasarrufun İptali Davalarının Kamu İcra Hukuku ve Genel İcra Hukuku Çerçevesinde Özel...
470
mesi için
“Amme alacağını ödememiş borçlulardan, müddetinde veya hap-
sen tazyikine rağmen mal beyanında bulunmayanlarla, malı bulunmadığını
bildiren veyahut beyan ettiği malların borcuna kifayetsizliği anlaşılanların
ödeme müddetinin başladığı tarihten geriye doğru iki yıl içinde veya ödeme
müddetinin başlamasından sonra yaptıkları bağışlamalar ve ivazsız tasarruf-
lar hükümsüzdür.”
denilmektedir. Ödeme bildirimi ile mal beyanında
bulunma zorunluluğunun olmaması nedeniyle kanundaki bu şart
zaten gerçekleşmemiş olur. Ayrıca 6183 sayılı Kanun’un 30. maddesi
çerçevesinde de iptal davası açılamaz. Zira 30. maddeye göre iptal da-
vası açılabilmesi için “borçlunun malının bulunmadığı veya borca yet-
mediğinin” anlaşılması gereklidir. Bunun için de takibin yapılması ve
haciz tutanağına göre borçlunun malının alacağı karşılamayacağının
anlaşılması şarttır. Oysa teminatın paraya çevrilmesinde gönderilen
ödeme bildirimi teminatın yetmemesi durumunda amme alacağının
başka yollardan da takip ve tahsil edilmesine olanak sağlanmasına yö-
neliktir.
143
Ayrıca alacağın tahsiline yönelik bir teminatın olması duru-
munda tasarrufun iptali davasının açılmasında hukuki yarar da yok-
tur. Zira alacak teminata bağlanmıştır. Öncelikle bu teminatın paraya
çevrilmesi gerekir. Dolayısıyla tasarrufun iptali davası açılabilmesi
için haciz ve iflas yoluyla icra takibinin söz konusu olması gerekir.
144
Amme alacaklarının cebren tahsilini düzenleyen 6183 sayılı
Kanun’a göre haciz yolu ile takip, ödeme emrinin usulüne uygun ola-
rak borçluya tebliği ile başlar.
145
Ödeme emri; amme alacağını vade-
sinde ödemeyenlere, borçlarını 7 gün içinde ödemeleri veya mal bil-
diriminde bulunmaları gereğinin bildirildiği bir idari işlemdir.
146
6183
sayılı Kanun’da öngörülen cebri icra sürecini başlatan ödeme emri;
amme borçlusunun borcunu ödemeye zorlanması anlamında tahsil
işleminin amme borçlusuna yazı ile bildirilmesidir.
147
Ödeme emrine
karşı açılan davada, dava sebepleri de sınırlandırılmıştır.
148
6183 sayılı
Kanun’un 58/1 maddesi gereği, amme borçlusu, kendisine tebliğ olu-
nan ödeme emrine karşı ancak
“böyle bir borcunun olmadığı”, “borcunu
143
Şimşek, s. 488.
144
Toktaş, s. 64.
145
Candan, s. 271.
146
Candan, s. 272; Ağar, S.: Vergi Yargısında Davaya Konu İcrai İşlem I.
Türkiye Baro-
lar Birliği Dergisi
, Y. 2006, (s. 285-316), s. 311.
147
Ağar, Vergi Yargısında Davaya Konu İcrai İşlem I, s. 311.
148
Toktaş, s. 77; Ağar, Vergi Yargısında Davaya Konu İcrai İşlem I, s. 312.