472 / 561
TBB Dergisi 2016 (124)
Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR
471
kısmen ödediği”
ya da
“borcunun zamanaşımına uğradığı”
nedenlerine da-
yanabilir. Bunun nedeni, ödeme emrine konu edilen amme alacakları-
nın muaccel hale gelmiş olması ve bu davada verginin tarh, tahakkuk,
tebliğ aşamalarının incelenememesidir.
149
Tasarrufun iptali davasının
açılabilmesi için, süresinde ödeme emrine karşı dava açılmaması veya
davanın reddi nedeniyle takibin kesinleşmesi gerekir. Kesinleşmiş
borca rağmen icra takibi yapılmadığı sürece iptal davasının açılabil-
mesi mümkün değildir.
150
Tarh işlemine karşı dava açılması halinde mahkemeden bu yönde
bir talepte bulunmaya gerek olmaksızın yürütme kendiliğinden dur-
makta idi. Ancak ödeme emrine karşı dava açılması halinde yürütme
kendiliğinden durmaz. Yürütmenin durdurulması için ilgili mahke-
mece yürütmenin durdurulması kararının verilmesi gerekir. Böyle bir
kararının verilebilmesi için ise işlemde “hukuka açıkça aykırılık” ve
“telafisi güç veya imkânsız zarar” şartlarının olması gerekir. Ödeme
emrine karşı dava açılması ve buna rağmen yürütmenin durdurulma-
sı kararı talep edilmemiş veya talep edilmesine rağmen bu talebin red-
dedilmiş olması halinde tahsil işlemlerine devam edilir. Bu durumda
şu soru akla gelebilir; ödeme emrine karşı 7 gün içinde dava açılmış
olması ve fakat yürütmenin durdurulması talebinin reddedilmiş ol-
ması durumunda, açılan tasarrufun iptali davasında bu davanın so-
nucu bekletici mesele yapılabilir mi?
Öğretideki bir görüşe göre, ödeme emrine karşı dava açılmış ol-
masına rağmen bu davanın sonucu beklenmeden idare tarafından ta-
sarrufun iptali davası açılmış ise bu davanın sonucu bekletici mesele
yapılmalıdır.
151
Diğer bir görüşe göre ise, ödeme emrinin kesinleşme-
sinin dava şartı olması nedeniyle ödeme emri kesinleşmeden açılan
tasarrufun iptali davası reddedilmelidir.
152
Yargıtay, böyle bir durum-
da amme alacağının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılması ge-
rektiği görüşündedir.
153
Kanaatimize göre, özellikle üçüncü kişinin
149
Toktaş, s. 77; Ağar, Vergi Yargısında Davaya Konu İcrai İşlem I, s. 315.
150
Karakoç, Kamu İcra Hukukunda Tasarrufun İptali Davası, s. 385; Toktaş, s. 77;
Kostakoğlu, C.: 6183 sayılı Kanuna Göre Amme Alacaklarının Tahsili Yönünden
İptal Davası. (
Yargıtay Dergisi
, Y. 1991, S. 17 (1-2), s. 5-21), s. 12.
151
Güneren, s. 1220.
152
Toktaş, s. 66; Öncü, s. 77.
153
“Dava 6183 sayılı Yasanın 24 ve devamı maddelerine göre açılan tasarrufun iptali
istemine ilişkindir…Amme borcunun ödenmemesi halinde, bu borcu ödemekle