

Yeni Bir Yetkilendirme (İmtiyaz) Sözleşmeleri Kanunu Yapılmasına Mutlak Bir Gereksinim Vardır
100
cazip bir hale gelmektedir. Bu durumun eleştirilecek yanları bulun-
masına
24
karşın gerçeklik söz konusu şekilde oluştuğundan çıkartıla-
cak kanunda imtiyaz tanımının çağcıl gelişmelere uygun olarak yapıl-
ması önemli bir fayda sağlayacaktır.
2. Kanunun Kapsamının Dar Tutulması
1326 tarihli Kanunun 1. maddesinde yalnızca “imalat
imtiyazları”ndan bahsedilmektedir. Bu çerçevede “hizmet üretimi
veya görülmesi” imtiyaz kapsamına girmemektedir. Hâlbuki günü-
müzde imtiyaz, endüstriyel ve ticari kamu hizmetlerinin işletilmesi
yanında idari kamu hizmetlerinin görülmesinde de kullanılmaya
başlanmıştır. Bu durum çağcıl gelişmelere aykırılık oluşturduğu gibi
ileride ayrıntılarıyla bahsedilecek olan Avrupa Birliği normlarına da
aykırılık oluşturmaktadır.
25
Bu çerçevede çıkartılması gereken kanun-
da imtiyazın kapsamının hizmet üretimi veya görülmesini de kapsa-
yacak şekilde genişletilmesi uygun olacaktır.
3. İmtiyaz Sahibinin Yalnızca Anonim Şirket Statüsünde
Olması
1326 sayılı Kanuna göre imtiyaz alacak kişinin Osmanlı (=Türk)
anonim şirketi statüsünde bir tüzel kişi olması gerekir. Bu çerçevede,
yabancı bir gerçek veya tüzel kişiye imtiyaz verilemeyeceği gibi Türk
anonim şirketi statüsünde bulunmayan bir Türk gerçek veya tüzel ki-
şisine de imtiyaz verilemez. Yine Kanunun 7. maddesine göre imtiyaz;
sözleşme ve şartnamelerinde belirli olan süreler içinde mutlaka Osman-
lı kanun ve nizamlarına tabi Osmanlı anonim şirketlerine devroluna-
caktır. Bu hükümler çağcıl gelişmelere aykırı düştüğü gibi yine ileride
bahsedilecek olan Avrupa Birliği normlarına da aykırı düşmektedir.
Aslında imtiyaz sahibinin Osmanlı (=Türk) anonim şirketi statü-
sünde bir tüzel kişi olması koşulunun tarihsel açıdan pek fazla bir fay-
dası da görülememiştir. Her şeyden önce Osmanlı döneminde imtiyaz-
24
İmtiyazın tanımının klasik niteliğini kaybetmesinin eleştirisi için bkz. O. Karaha-
noğulları, Kamu Hizmeti (Kavram ve Hukuksal Rejim), 2. Bası, Turhan Kitabevi,
Ankara 2004, s. 328-329.
25
Krş. Tan, Kamu Hizmeti İmtiyazından “Yap-İşlet-Devret” Modeline, s. 310.