125

TBB Dergisi 2016 (125)

Hasan DURSUN

103

5. İmtiyaz Sözleşmesinden Kaynaklanan İdari Suç ve Cezalar

Bakımından Düzenleme Yapılmaması

1326 tarihli Kanun, imtiyaz sözleşmesinden kaynaklanan idari suç

ve cezalar konusunda düzenleme yapmamıştır. Disiplin cezalarının

diğer bir türünü idari sözleşmelerden ve bu arada imtiyaz sözleşmele-

rinden kaynaklanan ve idarenin vermiş olduğu cezalar oluşturur. İm-

tiyaz sözleşmesinden kaynaklanan suç ve cezayı, disiplin suç ve cezası

olarak kabul etmekte kanımızca garipsenecek bir durum bulunma-

maktadır. Zira bir cezayı disiplin cezası olarak nitelendirmede temel

ölçüt idare ile kişi arasında özel bir bağ ilişkisidir. İdari sözleşmede

idare ile karşı âkidi oluşturan kişi arasında bir özel bağ kurulduğuna

göre söz konusu sözleşmeden dolayı idarenin vermiş olduğu cezayı

disiplin cezası olarak nitelendirmek gerekir.

Öte yandan Moderne’in

isabetli olarak belirttiği üzere idari suçu ve bu arada disiplin suçunu

işleyen faile göre idari cezanın tanımı değişmez. Bu bağlamda, idari

sözleşmede karşı âkidi oluşturan kişi de idari sözleşmeden kaynakla-

nan bir yükümlülüğünü ihlal ederse ona karşı idari cezanın uygulan-

ması doğaldır. Ayrıca çağcıl devletin cezalandırma yetkisi bulunduğu

için İdarenin idari sözleşmeden kaynaklanan cezaları vermeye yetkili

olması olağan bir nitelik taşır.

İmtiyaz sözleşmelerinde sözleşmenin karşı tarafını oluşturan imti-

yaz sahibi sözleşmeye aykırı davrandığı durumlarda İdare mahkeme-

ye gitmeden doğrudan ona ceza verebilir veya ona diğer idari yaptı-

rımlar uygulayabilir. İdarenin uyguladığı yaptırımın haksız olduğunu

savlayan imtiyazcının mahkemeye başvurarak yaptırımı durdurması

gerekir, aksi takdirde, yaptırımın uygulanması durdurulamaz.

İmtiyaz sözleşmelerinde İdare, yalnızca kanundan ya da sözleş-

meden doğan nedenlerle idari ceza,

daha somut bir deyişle, disip-

Fazla bilgi ve karşılaştırma için bkz. H. Dursun, İdari Suç ve Cezalarda Kanunilik

İlkesi, Adalet Yayınevi, Ankara 2015, s. 198-199.

F. Moderne, Sanctions administratives et justice constitutionelle, Economica, Paris

1993, s. 159.

Krş. J-M. De Forges, Droit administratif, Presses Universitaires de France, Paris

1991, 82.

Zaten “idari ceza”dan söz edilebilmesi için bir yükümlülüğün ihlal edilmesi gere-

kir. Söz konusu yükümlülüğün kanundan veya sözleşmeden doğması bu esasta

bir değişiklik oluşturmaz. Her iki durumda da idari cezanın uygulanması gerekir.