125

TBB Dergisi 2016 (125)

Hasan DURSUN

143

tahkim yoluna başvurulamayacağı esası benimsenerek o zaman geçer-

li olan Türk pozitif hukuk kuralına

112

aykırı kararlara yer verilmiştir.

Bunun üzerine yabancı yatırımcılar ülkeye yatırım yapmaktan vazge-

çerek tekliflerini geri çekmeye başlamış, altyapı ve stratejik yatırımlar

bakımından bir darboğaza girilmiştir.

Bunun üzerine tali kurucu iktidar 13 Ağustos 1999 tarihinde

Anayasa’nın 47. ve 125. maddelerinde değişikliğe giderek idari sözleş-

melerin ve bu meyanda imtiyaz sözleşmelerinin özel hukuk hükümle-

rine tabi tutulabileceğini ve söz konusu sözleşmeler bakımından ulu-

sal ve uluslararası tahkimin geçerli olduğu esasını benimsemiştir. 4501

ve 4686 sayılı Kanunlarda ise yabancılık unsuru alabildiğince geniş

tanımlanarak hemen her imtiyaz sözleşmesinde uluslararası tahkime

başvurma olanağı alabildiğince genişletilmiştir. Söz konusu genişleme

sonucu Türk mahkemelerinin yargılama yetkisi ulusal ve uluslararası

tahkim karşısında önemli ölçüde daralmıştır.

113

13 Ağustos 1999 tarihinde Anayasa’nın 47. maddesinde yapılan de-

ğişiklikle imtiyaz sözleşmelerinin özel hukuk hükümlerine tabi tutu-

labileceğinin belirtilmesi ek bir takım sorunlara da yol açmıştır. Ulusal

veya uluslararası yatırımcılardan dahi böyle bir talep gelmeden imti-

yaz sözleşmelerinin özel hukuk hükümlerine tabi tutulabilmesi idare

hukukunu adeta dinamitlemiş ve idari sözleşmeleri bağlamından ko-

partmıştır. Nitekim Ulusoy’un belirttiği üzere imtiyaz sözleşmelerinin

özel hukuk hükümle bağlı olabilmesi, Türk pozitif hukukunda idari

sözleşmelerin ölçütünü ortadan kaldırmış, kamu hizmetlerinin temel

ilkeleriyle çelişmiş ve kamu hukuku ile özel hukuk arasındaki hassas

“denge” (balance) bozulmuş ve hukuksal bir kargaşa ve karmaşaya

düşülmüştür.

114

İdare hukuku açısından görülen bütün bu olumsuz durum-

lar olmasa bile İmtiyaz işleri bakımından

salt bu alana özgü

olan

ve ismi “Kamu Hizmetlerinin Özel Kişiler Tarafından Yetkilendirme

112

Anayasa’nın 90. maddesinin son fıkrasına. Zira bu fıkranın ilk iki tümcesinde;

usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş bulunan milletlerarası andlaşmala-

rın kanun hükmünde olduğu, bunlar hakkında Anayasa’ya aykırılık iddiası ile

Anayasa Mahkemesine başvurulamayacağı hükmü değiştirilmeksizin muhafaza

edilmiştir.

113

Krş. Gözler, s. 18.

114

Konu hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Ulusoy, 69-74.