

Düzenleyici İşlemin Konusunun Gayrımeşru Olması
196
da, ortada hukuka aykırı ve iptal edilebilir, geçerli bir idari işlem
bulunmaktadır.
Dava açıldığında yargı yerince bu işlemlerin hukuka
uygunluk denetimi yapılarak hukuka aykırılığının saptanması halin-
de iptaline karar verilmektedir. Ortada yokluk halleri olarak belirti-
len fonksiyon veya yetki gaspı durumu veya Kanunun emredici hü-
kümlerine açıkça aykırı veya idarenin hiç yapamayacağı herhangi bir
işlem bulunmadığından, dava konusu işlemlerin “
geçerlik koşulları”
bakımından hukuka uygunluk denetiminin yapılması
ve öncelikle de
dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14.
maddesinde öngörülen ilk inceleme konuları yönünden incelemeye
tabi tutulması (ve dolayısıyla iptal davası formunda görülmesi) gerek-
tiği açıktır.
73
Danıştay bir başka kararında; Sağlık Bakanlığı’na tahsisli ve sağlık
ocağı olarak kullanılan taşınmazın imar planında yolda kalması nede-
niyle kamulaştırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada
idare mahkemesi, kamu tüzel kişileri ve kurumlarına ait taşınmazla-
rın diğer bir kamu tüzel kişisi veya kurumu tarafından kamulaştırıl-
masının mümkün olmadığı, bu tür taşınmazlara gereksinim olması
durumunda 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 30. maddesi hük-
müne göre işlem tesis edilmesi gerektiği, hazineye ait taşınmazın da-
valı idarece 2942 sayılı Yasa’nın genel hükümleri uyarınca kamulaş-
tırılması yolunda tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata uyarlık
bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar vermiş, Danıştay; Yasa’nın
genel hükümleri uyarınca hazineye ait taşınmazın kamulaştırılması
yolunda tesis edilen işlemin “
yok hükmünde”
olacağı ve
bu durum-
da, idare mahkemesince dava konusu işlemin
yok hükmünde olduğu
belirtilmeden iptaline karar verilmesinde
isabet bulunmadığı gerek-
çesi ile ilk derece mahkemesi kararını bozmuştur.
74
Anlaşılacağı üzere
73
Danıştay 10. Dairesi 2001/4040 Esas., 2005/181 Karar sayılı İlamı.
74
Danıştay 6. Dairesi 2001/6417 Esas., 2002/6314 Karar sayılı İlamı. Buna benzer
bir başka uyuşmazlıkta Danıştay yine “yok hükmünde olma” şeklinde karar ve-
rilmesi gerektiğine vurgu yapmaktadır. “Dava dosyasının incelenmesinden, ...
Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından kamulaştırılan taşınmazın mazbut ... Camii
Vakfına ait olması nedeniyle ancak 2942 sayılı Yasanın 30. maddesine göre devri-
nin istenebileceği ileri sürülmesine rağmen, mahkemece taşınmazın mülhak vakıf
ya da mazbut vakıf olup olmadığı araştırılmaksızın anılan vakıf taşınmazın 30.
maddeye göre değil genel hükümlere göre kamulaştırılmasının yerinde olduğu
sonucuna varılarak uyuşmazlık hakkında karar verildiği anlaşılmıştır. Danıştay
Altıncı Dairesi’nin yerleşik kararlarında vurgulandığı üzere mazbut vakıfların