Sayi126

Haklı Beklentilerin Korunması İlkesine Yönelik Türk ve İngiliz İdare Hukuku Yaklaşımı ...

216

kararlarında tanınmış müstakil bir kurum olabilmeyi başaramadığı

söylenebilmektedir. Türk idare hukuku öğretisinde haklı beklenti kav-

ramı daha ziyade kazanılmış hak kavramı ile ilintilenmek suretiyle

hukuk devleti ilkesi bağlamında değerlendirilmektedir.

Kazanılmış

hak kavramı haklı beklenti kavramına göre daha net bir biçimde ta-

nımlanmıştır:

“Doğumu anında hukuka uygun olarak tamamlanmış ve böy-

lece kişiye özgü lehte sonuçlar doğurmuş, daha sonra mevzuat değişikliği ya

da işlemin geri alınması gibi nedenlere rağmen hukuk düzenince korunması

gereken haktır”

Yüksek yargı organları da kazanılmış hakkı net bir biçimde tanım-

lamışlardır. Örneğin Danıştay’a göre

“Eski kanun yürürlükte iken kesin bir

surette kazanılan yani hukukça korunmakta bulunan ve bir iddia haline gelen

haklar”

kazanılmış hak olarak tanımlanırken Anayasa Mahkemesi’ne

göre “

özel hukuk ve kamu hukuku alanlarında genel olarak, bir hak sağlamaya

elverişli nesnel yasa kurallarının bireylere uygulanması ile onlar için doğan

öznel hakkın korunmasıdır. Kazanılmış bir haktan söz edilebilmesi için bu

hakkın, yeni yasadan önce yürürlükte olan kurallara göre bütün sonuçlarıyla

fiilen elde edilmiş olması gerekir. Kazanılmış hak, kişinin bulunduğu statüden

doğan, kendisi yönünden kesinleşmiş ve kişisel niteliğe dönüşmüş haktır.”

Oğurlu’nun kazanılmış hak ve haklı beklentileri konu alan çalış-

masının başlığında da ifade edildiği üzere, Türk idare hukuku açısın-

dan sorun kazanılmış hakkı tanımlama ve tespit etme değildir. Asıl

sorun haklı beklentiyi tanımlayabilmek ve somut bir davada haklı

beklentinin korunup korunamayacağını tespit edebilmektir. Haklı

beklentinin tespitindeki bu sorun, uygulamada pek çok davayı haklı

beklenti niteliğinde olsa bile kazanılmış hak iddiasıyla yargı organla-

rının önüne gelmesine neden olmaktadır.

Kazanılmış haklar huku-

ki güvenlik gereği bireyler lehine çok sıkı ve çoğu zaman mutlak bir

koruma öngörmektedir.

Buna karşın haklı beklentiler, diğer bir ifa-

Yücel Oğurlu, İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklenti So-

runu, Seçkin, Ankara, 2003.

Yücel Oğurlu, İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklenti So-

runu, Seçkin, Ankara, 2003, s. 28.

Danıştay 1. Dairesi, 13.07.1992, E. 1992/224- K. 1992/238.

Anayasa Mahkemesi, 07.02.2008, E. 2005/38- K. 2008/53.

Çiğdem Sever, Danıştay Kararları Işığında İdare Hukukunda Kazanılmış Haklar,

Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2006, s. 51.

Hasan Tuna Göksu, “6494 Sayılı Kanun İle Yargıtay ve Danıştay Üyeliği İçin Geti-