223 / 393
Haklı Beklentilerin Korunması İlkesine Yönelik Türk ve İngiliz İdare Hukuku Yaklaşımı ...
222
ka deyişle usuli haklı beklenti, icrai nitelikteki karar alımından önce
uygulanan usulden kaynaklanan haklı beklentiye idari makamın uy-
gun davranmasını ifade etmektedir.
35
Bu anlamda usuli haklı beklenti,
karar alınmadan önce ilgilisine savunma hakkı, danışma, bildiri veya
diğer uygun usuller tanınmasını ifade etmektedir.
36
Maddi haklı beklenti ise “
bir sosyal yardım veya ruhsat gibi başvuru-
cunun korumaya çalıştığı özel bir menfaat durumunu
” ifade etmektedir.
37
Maddi haklı beklenti için en önemli husus, daha açık ve kesin bir iddi-
adan kaynaklanmaktadır.
38
Maddi haklı beklentileri göstermenin di-
ğer bir yolu da uzun bir süredir var olan düzenli uygulamaların var-
lığıdır.
39
Maddi haklı beklenti kavramı
R v North and East Devon Health
Authority, ex p Coughlan
kararında teyit edilmiştir.
40
Bayan
Coughlan
1971 yılında trafik kazası geçirmiş ve bu kaza neticesinde fiziksel en-
gelli kalmıştır. 1993 yılında başvurucu fizik tedavisinin yapılacağı yeni
bir merkeze taşınmış ve sağlık otoritesi tarafından bu merkezin onun
ömrünün geri kalanında bakım göreceği yer olacağı sözü verilmiştir.
Buna rağmen 1998 yılında sağlık kurumu bu merkezin kapatılmasına
ve hastaların başka bir yere taşınmasına karar vermiştir. Başvurucu
bu karara diğer argümanlarının yanı sıra kendisine verilen söz ne-
deniyle haklı beklentisinin olduğu gerekçesiyle itiraz etmiştir.
41
Lord
Woolf MR, bireyin kamu idaresine karşı haklı beklentiye dayanarak
hak aradığı hallerde, mahkemenin rolünü şu şekilde tespit etmiştir:
42
“En az üç olası sonuç bulunmaktadır: (a) Mahkeme kamu idaresinin daha
önceki politika ve taahhütlerini sadece dikkate almasına karar verebilir... (b)
Diğer taraftan mahkeme haklı beklentiye taahhüdün veya uygulamanın karar
35
Ian Steele, “Substantive Legitimate Expectations: Striking The Right Balance?”,
Law Quarterly Review, 2005, Sayı121(APR), s. 302.
36
Alicia Elias-Roberts, “A Comparative Analysis of the UK and Commonwealth Ca-
ribbean Approach Towards Legitimate Expectation”, Commonwealth Law Bulle-
tin, 2013, Cilt 39, Sayı, 1, s. 143.
37
Paul Craig, Administrative Law, Sweet & Maxwell, London, 1999, s. 611.
38
Martina Künnecke, Tradition and Change in Administrative Law: An Anglo-Ger-
man Comparison, Springer, Berlin, 2009, s. 107.
39
R v Inland Revenue Commissioners, exp Unilever pic [1996] STC.
40
R v North and East Devon Health Authority, ex p Coughlan [1999] LGR 703.
41
Peter Leyland & Gordon Anthony, Administrative Law, Oxford University Press,
Oxford, 2016, s. 373.
42
[2001] Q.B. 214, aktaran Neil Parpworh, Constitutional & Administrative Law,
Oxford University Press, Oxford, 2016, s. 315.