Sayi126

Üst Hakkı İradı ve Bu İradın Ödenmesine İlişkin Alacağın Güvencesi Olarak Kanunî İpotek Hakkı

278

savunulmaktadır.

Şüphesiz, üst hakkının içerik ve kapsamını yakın-

dan ilgilendiren bu gibi hususların aynî etkiyi haiz olabilmeleri için,

bunların üst hakkını kuran irtifak sözleşmesine ilişkin resmî senette

düzenlenmiş olmaları da zaruridir.

Bize göre de, herkes için bağlayıcı olduğu ifade edilen sözleşme

kayıtları, MK m. 827’de sayılanlarla sınırlı olarak yorumlanmamalıdır.

Maddede kullanılan “özellikle” ifadesi ile maddenin

daki kar-

şılığını oluşturan m. 779b’nin gerek Fransızca metninde yer alan “

no-

tamment”

gerekse Almanca metnindeki “

namentlich

” ifadesi kanımızca

bu düşüncemizi doğrular niteliktedir. Yalnız bu kayıtların herkes için

bağlayıcı nitelikte addedilebilmesi için, bunların üst hakkının içerik ve

kapsamıyla doğrudan ilgisinin bulunması ve bu kayıtlara resmî senet-

te yer verilmiş olması gerekmektedir.

Bu bağlamda irtifak sözleşmesinde, üst hakkı sahibinin arazi üze-

rinde örneğin bir buz pateni pisti inşa etmesi kararlaştırılmış ise, bu

husus herkes için bağlayıcı olan (aynî etkili) bir kayıt niteliğindedir.

Çünkü bu husus, üst hakkının içeriğiyle doğrudan ilgili olup, aynî

hakkın konusu olan yapının niteliğine ilişkin bir kayıt olarak resmî

senette yer almaktadır. Bu bakımdan ne üst hakkı sahibi ne de onun

külli ya da cüz’i halefleri, arazi üzerinde buz pateni pisti yerine, mese-

la yüzme havuzu inşa edebilirler.

2) Özel olarak: Üst hakkı iradını ödeme borcu

a) Üst hakkı iradı

Taşınmaz maliki üst hakkını karşılıksız olarak tesis edebileceği

gibi, bu hakkı, kendisine belli bir ivazın verilmesi karşılığında da ku-

rabilir. Bu bakımdan, üst hakkı tesisi karşılığında taşınmaz malikine

ödenmesi kararlaştırılan bedel, üst hakkını kuran irtifak sözleşmesi-

nin

objektif açıdan esaslı bir unsurunu oluşturmaz.

Isler, sh. 95; Gürzumar, sh. 123.

Üst hakkını kuran irtifak sözleşmesinin şekil bakımından geçerli sayılması için

resmî şekil şartına uyulması, diğer bir deyişle sözleşmenin resmî memur (tapu

sicil müdürü) tarafından gerçekleştirilmesi gerekir. Bkz. Yarg. 14. HD, 26.6.2007

tarih ve 7364/8384 sayılı kararı (Bkz.

(erişim tarihi:

27.5.2015)).

İsviçre Federal Mahkemesinin bu yöndeki bir kararı için bkz. 5A_251/2010.