Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Arif Barış ÖZBİLEN

281

tarafından öngörülmüş olması nedeniyle, alacağı teminat altına alan

bağlı (fer’i) haklar arasında yer alır.

İrat alacağının güvencesini teşkil edecek olan kanunî ipotek hakkı

ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken hususlardan biri, üst hakkının

tapu sicilinin ayrı bir sayfasına taşınmaz olarak kaydedilmiş olması

şartıdır.

Yukarıda da açıklamış olduğumuz gibi, yalnızca sürekli ve

bağımsız olarak kurulmuş olan üst hakkı, tapuya taşınmaz olarak kay-

dedilebilir. Bu nedenle, örneğin 20 yıllığına kurulmuş bir üst hakkının

ya da eşyaya bağlı veya şahısla kaim olarak kurulan üst haklarının ta-

puda taşınmaz olarak kayıtları mümkün değildir.

Bu nitelikte kuru-

lan ve kanun gereği tapuya taşınmaz olarak kaydedilemeyen üst hak-

larının, irat alacağının teminatını oluşturmak üzere bir kanunî ipoteğe

konu olması da düşünülemez.

2) İrat alacağının güvencesini oluşturan kanunî ipotek

hakkının genel özellikleri

Üst hakkı iradının güvencesini oluşturan kanunî ipotek hakkı tes-

cile tâbi bir kanunî ipotektir.

Bilindiği gibi, kanunî ipotek hakların-

dan bazılarının doğumu için tapu siciline tescil yapılması gerekmeyip,

bu haklar doğrudan doğruya kanun gereği sicil dışında doğmaktadır.

Ballif, sh. 175. Ayrıca bkz. Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 13. Bas-

kı, İstanbul 2011, sh. 1191. Fer’i (bağlı) haklar konusunda bkz. Gökhan Antalya,

Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 1, 2. Baskı, İstanbul 2013, sh. 27.

Bkz. Gürzumar, sh. 132; Gümüş, sh. 561; Tuor/Schnyder/Schmid, sh. 963; Peter R.

Isler/ Renato Costantini, Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, 4. Auflage (Hrsg:

Heinrich Honsell/Nedim Peter Vogt/Thomas Geiser), Art. 779-779l ZGB, Basel

2011, sh. 1532; Schmid/ Hürlimann-Kaup, sh. 378; Isler, sh. 142; Piotet, sh. 143.

30 yıl ve daha fazla süreliğine kurulmuş olmasına rağmen, üst hakkının tesisi

sırasında, hakkın üçüncü kişilere devredilemeyeceğine ve mirasçılara intikal et-

meyeceğine karar verilmiş olması hâlinde veya kamu kuruluşlarınca getirilmek

istenilen kısıtlamalar da dâhil olmak üzere üst hakkı üzerinde gerçekleşecek ta-

sarrufların, yüklü taşınmaz malikinin izninin alınması şartıyla yapılabileceğine

yönelik kısıtlamalar getirilmesi durumunda; üst hakkının artık “bağımsız” bir

nitelik kazanması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle, bu tür hak tesisi taleple-

rinin sadece taşınmaz tapu kütüğü sayfasının “İrtifak Hakları ve Gayrimenkul

Mükellefiyetleri” sütununda irtifak hakkı şeklinde tescil edilmek suretiyle karşı-

lanması gerektiği Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tasarruf İşlemleri Dairesi

Başkanlığı’nın 15.06.2010 tarih ve 2010/12 no’lu Genelgesi ile de öngörülmekte-

dir.

Bkz. Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, sh. 957; Isler/Costantini, sh. 1532.