Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Arif Barış ÖZBİLEN

293

6) İrat alacağının güvencesini oluşturan kanunî ipoteğin

tescilinde kıyas yoluyla uygulanabilecek hükümler

MK m. 835/f. 2 hükmü, üst hakkına ilişkin irat alacağının güven-

cesini oluşturan kanunî ipotek hakkının tescili konusunda, yapı ala-

caklıları ipoteğinin

kurulmasına ilişkin hükümlerin kıyas yoluyla

uygulanacağını belirtmektedir.

a) Alacak için yeterli teminat gösterilmesi hususunda

Emek veya malzemeleriyle taşınmazda bir değer artışı yaratmış

olan yapı alacaklılarına, alacaklarını teminat altına alabilmeleri ama-

cıyla taşınmaz üzerinde kanunî bir ipotek kurdurma hakkı tanıyan

Medenî Kanun hükümlerinin kıyas yoluyla üst hakkı iradının güven-

cesini oluşturan kanunî ipotek hakkının tescili konusunda uygula-

nacak olması akla ilk olarak MK m. 895/f. 4 hükmünü getirmektedir.

Zanaatkârların ve yüklenicilerin kanunî ipotek haklarının tescilini

düzenleyen bu hüküm uyarınca, taşınmaz malikinin yapı alacaklıları-

na karşı yeterli bir güvence göstermesi durumunda, artık bu alacaklı-

ların, kanunî ipotek hakkının tescilini istemek gibi bir hakları kalma-

maktadır. Öyle ki, kanunî ipotek tescil edildikten sonra dahi, yeterli

teminat gösterilerek ipoteğin terkini sağlanabilecektir.

Bununla bir-

likte, taşınmaz maliki tarafından gösterilen teminatın ciddi ve yeterli

olması, diğer bir deyişle, inşaat alacağının tam olarak elde edilmesini

sağlayacak nitelikte bulunması gerekmektedir.

itibaren üç ay içerisinde istenmesi gerekir. Aynı Yasa’nın 809’uncu maddesi (MK

m. 895) bunu âmirdir. Hak düşürücü bir süre olması sebebiyle bu süre içerisinde

sözü geçen hak için istekte bulunulmaz veya aynı Yasa’nın 921’inci maddesine

(MK m. 1011) dayanılarak geçici tescil istenmez ise müteahhit bu süre geçtikten

sonra bu hakkını kullanamaz. Dolayısıyla üçüncü kişilere bu hususu dermeyan

ederek bir istekte bulunamaz. Yukarıda belirtildiği gibi davacı arsa üzerinde inşa-

atı 1958 yılında bitirmiştir. Tescil davası 1963 yılında açılmıştır. O hâlde Medenî

Kanun’un 809’uncu maddesi (MK m. 895) gereğince istek hüküm altına alınamaz”

(Bkz.

(erişim tarihi: 27.5.2015)).

Yapı alacaklıları ipoteği hakkında detaylı bilgi için bkz. Cemal Oğuz, “Yapı Ala-

caklısı Rehninin Konusu”,

Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,

C. XIII, Y. 2009,

S. 1-2, sh. 62 vd.; Başak Baysal, “Yapı Alacaklısı İpoteğine İlişkin Başlıca Hukuksal

Sorunlar”, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara 2006, sh. 150; Tekinay, sh. 80;

Köprülü/Kaneti, sh. 308; Ertaş, sh. 560-561.

Safa Reisoğlu, Türk ve İsviçre Hukukunda Müteahhit ve İşçilerin Kanunî İpotek

Hakkı, Ankara 1961, sh. 101.

Akipek/Akıntürk, sh. 799.