Sayi126

Üst Hakkı İradı ve Bu İradın Ödenmesine İlişkin Alacağın Güvencesi Olarak Kanunî İpotek Hakkı

294

Bu hükmün, MK m. 834’te düzenlenen üst hakkı iradına ilişkin

alacağın güvencesini oluşturan kanunî ipoteğin kurulması hakkında

kıyasen uygulanması neticesinde, şayet üst hakkı sahibi, üst hakkı ira-

dının üç yıllık toplam miktarı için yüklü taşınmaz malikine yeterli bir

güvence sağlar ise, bu takdirde, taşınmaz maliki üst hakkı sahibinden

ayrıca bir de kanunî ipoteğin tescilini talep edemeyecektir.

Ancak üst

hakkı sahibi tarafından gösterilen teminat, üst hakkı iradının üç yıllık

toplam miktarından daha az ise, taşınmaz maliki, kalan bu kısım için

kanunî ipotek hakkının tescilini talep edebilecektir.

b) Kanunî ipoteğin kurulmasına yönelik talepten feragat

edilmesi hususunda

Yapı alacaklıları ipoteğinin kurulmasına ilişkin hükümlerin kı-

yas yoluyla uygulanması bakımından önem arz eden bir diğer konu

da irat alacağını teminat altına alan kanunî ipoteğin kurulmasına

yönelik talepten feragat edilmesi ile ilgilidir. MK m. 893/f. 2 hükmü,

taşınmaz maliki ya da yükleniciden alacaklı olan alt yüklenici veya

zanaatkârların, tescile tâbi olan kanunî ipoteği kurma hakkından ön-

ceden feragat etmelerinin geçerli olmadığı hususunu hükme bağla-

mıştır.

Bu hükümden hareketle, yüklü taşınmaz malikinin, kanunî ipo-

tek kurma hakkından önceden feragat etmesinin de mümkün olma-

dığı sonucuna varılacaktır.

Dolayısıyla, yüklü taşınmaz malikine

üst hakkının tesisi karşılığında irat biçiminde ödemede bulunulacağı

konusundaki anlaşmanın yapılmasından evvel, taşınmaz malikinin,

üst hakkı iradına ilişkin alacağının yasal güvencesini oluşturan ipotek

kurma hakkından feragat etmesi hukuken bir geçerlilik taşımayacak-

tır.

Kanunî ipotek kurma hakkının doğumundan, diğer bir deyişle,

Gürzumar, sh. 134-135; Isler/Costantini, sh. 1534; Schmid/Hürlimann-Kaup, sh.

378; Isler, sh. 143; Steinauer, Tome III, sh. 130.

Gürzumar, sh. 134-135, dn. 518; Isler/Costantini, sh. 1532; Freimüller, sh. 80.

Isler/Costantini, sh. 1532.

Ballif ise, feragatin geçerliliği konusundaki zamansal sınırı, üst hakkının kurul-

ma ânı olarak göstermektedir. Bkz. Ballif, sh. 174. Oysa üst hakkının kurulması,

kendiliğinden yüklü taşınmaz malikine üst hakkı üzerinde kanunî ipotek kurma

yönünde bir talep hakkı vermez. O, ancak üst hakkının tesisi karşılığında kendisi-

ne irat ödenmesine karar verilmesi ve ödenecek irat tutarının belirlenmesi duru-

munda böyle bir hakka sahip olacaktır.