dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Mustafa Emre ŞAHİN

159

bir reform yapılmıştır. 12 Kasım 2013 tarihli bir yasa

ile Fransız ida-

re hukukunun köklü prensiplerinden olan zımni ret müessesesi genel

kural olmaktan çıkarılmış ve yerini zımni kabul kuralına bırakmıştır.

Yakın zamanda meydana gelen bu değişiklik, Fransız idare hukukun-

da idare ve birey arası ilişkilerde kökleri 19. yüzyıla uzanan uzun so-

luklu bir dönüşüm hareketinin son basamağı olarak öne çıkmaktadır.

Bu çalışmanın amacı, Fransız idare hukukunda kabul edilen zım-

ni kabul reformunu incelemek ve bu değişikliği mukayeseli hukuk

ışığında Türk idare hukuku açısından değerlendirmektir. Öncelikle

genel olarak zımni ret kavramı üzerinde durulacak, daha sonra zımni

reddin Fransız idare hukukundaki yerinden bahsedilecektir. Ardın-

dan, Fransız idare hukukunda yapılan zımni kabul reformu detayları

ile ele alınacak, reformun olumlu yönlerine ve reforma yöneltilen eleş-

tirilere yer verilecektir. Son olarak, zımni kabul müessesesi mukayese-

li hukuk ve Türk idare hukuku açısından irdelenecektir.

I. Zımni Ret Kavramı

Vatandaşlar idareye başvurduklarında idarenin bu başvuruları

kural olarak cevaplaması gerekir. Ancak bazen iş yükü, ihmalkârlık

veya unutkanlık gibi birtakım sebeplerden ötürü idare, başvurular

karşısında sessiz kalabilmektedir. Bunun sonucunda, idareye başvu-

ran kişiler taleplerine ya çok geç cevap alabilmekte ya hiç cevap alama-

maktadırlar. Bu noktada, idarenin sükûtunu hukuki olarak ne şekilde

yorumlamak gerektiği sorusu gündeme gelmektedir. İşte zımni ret

müessesesi, idarenin kendisine yapılan bir başvuru karşısında sessiz

kalmasına nasıl bir irade atfetmek gerektiği sorusunun cevabı olarak

ortaya çıkmıştır.

Kuşkusuz, idarenin hareketsizliğine bir sonuç bağlamak gerek-

mektedir. Bu gerekliliğin altında yatan temel neden, idarenin sessiz

kalarak yargı denetiminden kaçmasına engel olmak

ve idare edilen-

12 Kasım 2013 tarih ve 2013-1005 sayılı İdare ve Vatandaşlar Arasındaki İlişkile-

rin Sadeleştirilmesi İçin Hükümete Yetki Veren Yasa ile 12 Nisan 2000 tarih ve

2000-321 sayılı Vatandaşların İdare İle Olan İlişkilerinde Sahip Olduğu Haklara

İlişkin Yasanın 20, 21 ve 22. Maddelerinde yapılan değişiklik. Bkz. http://www.

;jsessionid=1D850B0E84C5BBA5F086F3E984EC

CABF.tpdjo05v_3?cidTexte=JORFTEXT000000215117&dateTexte=20140103

Kemal Gözler, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Yayınevi, Bursa, 2014, s.293; Günday,