dergi 127

Fransız İdare Hukukunda Yapılan Reform Bağlamında Zımni Kabul Müessesesi

166

layısıyla, zımni ret kurumunun varlığı idarenin hareketsiz kalmasını

teşvik edici bir role sahiptir. İdarenin sükûtunun olumsuz sonuçları

ile karşılaşan ve istediğini elde edemeyen bireye hak arama özgürlüğü

çerçevesinde idari yargı mercilerine başvurma imkânı tanınmaktadır.

İdari yargıda iptal davası açan davacı, mahkemenin vereceği iptal ka-

rarının kesinleşmesi sonucu isteğini elde etmiş olmaktadır. Kısacası,

bu ihtimalde idare pasif, başvuran ise aktif bir konumda bulunmak-

tadır.

Zımni kabulün uygulandığı hallerde ise, idare aktif davranma

yükümlülüğü altındadır. Bu ihtimalde, harekete geçmesi gereken ta-

raf başvuru sahibi değil, idaredir. Yani, başvuran pasif, idare aktif bir

konumdadır. Şüphesiz, zımni kabul kurumu zımni retten çok daha

önemli hukuki sonuçlar doğurmaktadır. Çünkü sadece belli bir süre-

nin idareden bir cevap gelmeden geçmesiyle birlikte başvuru sahibi-

nin istemi kabul edilmiş olacaktır. Zımni kabul kararı, zımni reddin

aksine hak yaratıcı nitelikte bir karar olacaktır ve sadece hukuka ay-

kırılık nedeniyle geri alınabilecektir. İşte bu nedenle, idare hukuka

aykırılık veya takdir yetkisinin kullanımı gibi sebeplerle reddetme

niyetinde olduğu talepleri çok kısa bir süre içinde incelemek ve açıkça

ve gerekçeli olarak reddetmek durumunda kalacaktır.

Aksi takdirde,

idare bu tür taleplere zımnen onay vermiş olacaktır. Dolayısıyla yeni

düzenleme, idareye taleplerin incelenmesinde hem dikkat ve özen yü-

kümlülüğü hem de ivedi davranma yükümlülüğü yüklemektedir.

Diğer bir ifadeyle, reform idarenin karar alma sürecinin hızlanmasına

ve şeffaflaşmasına yardımcı olacak nitelikte bir işleve sahiptir.

Son olarak belirtmek gerekir ki, zımni ret kamu yararını koruma

işlevini yerine getirirken, zımni kabul kişisel yararı koruma amacına

yöneliktir.

Kanunda veya diğer düzenleyici işlemlerde belirtilen şart-

ları taşımayan hukuka aykırı bir başvuruya zımni kabul ile geçerlilik

n° 5, 3 Février 2014, doctr. 153.

Frédéric Rollin, “La révolution en trompe l’œil de la décision implicite d’accep-

tation”, Dalloz Le billet, 20 novembre 2013, p. 1,

le-billet/article/la-revolution-en-trompe-loeil-de-la-decision-implicite-daccepta-

tion/h/1be34a6c26a1a5bae1d8168d8a1d8735.html)

Ibid.

Muriel Rambour, “« Qui ne dit mot consent » : Quand le silence de l’administration

vaut accord”, Petites affiches, 20 novembre 2014, n° 232, p. 7.