408 / 437
TBB Dergisi 2016 (127)
Deniz AKÇAY
407
aa) Kamu Düzeninin Korunması
Sözleşme’nin İngilizce metnindeki “
prevention
of disorder
” kavramı
ile Fransızca metnindeki “
défense de l’ordre
” kavramlarının farklı oldu-
ğuna da dikkat çeken AİHM, insan haklarının korunmasına yönelik
bir denetim sisteminde iki farklı versiyonu birbirine yaklaştıracak en
uygun yorumun sözkonusu kavramların en dar anlamlarında (
leur
sens le moins large/ the less extensive meaning
) kullanılmasını gerektirdiği
sonucuna varmıştır.
30
Kararda, İsviçre Hükûmeti’nin AİHM’e sunduğu görüşlerde de-
ğindiği kamu düzeni riski argümanının, daha önce başvuranı yar-
gılamış olan mahkemelerce gündeme getirilmemiş olduğuna işaret
edilmiş, Strazburg’daki prosedür aşamasında ileri sürülen bu “meş-
ru” amacın gerçekliğinin başvuranın konferanslarının cereyan ettiği
ortam açısından kanıtlanamadığı için “kamu düzeninin korunması”
gerekçesi ikna edici bulunmamıştır.
31
bb) Başkalarının Haklarının Korunması
Mahkeme, bu başlık altında, 1915 olaylarının doğrudan mağdur-
larıyla onların neslinden gelenlerin haysiyet (
dignité/dignity
) ve kim-
liklerinin (
identité
/
identity
) korunması argümanı kapsamında, İsviçre
Federal Mahkemesi’nin özellikle diaspora Ermenileri’nin kimliklerini
“Ermenilerin bir soykırıma maruz kaldıkları” fikri üzerinde inşa et-
miş oldukları yolundaki argümanını kabul etmekle birlikte, başvura-
nın ifadelerinin Ermenileri aşağılayıcı, onları haysiyetlerinden mah-
rum edecek, insanlıklarını küçümseyecek nitelikte olmadığına işaret
etmiştir.
Öte yandan, başvuranın “Ermenilerin emperyalist güçlerin” âleti
oldukları, “Türk ve Müslüman halkların katliamına katıldıkları” yo-
lundaki ifadeleri dolayısıyla, ifade özgürlüğüne getirilen sınırlamanın
Ermenilerin korunması çerçevesinde meşru bir amaç sayılabileceğini
kabul etmiştir.
32
30
Perinçek, par. 151.
31
Perinçek, par. 154; aksine örnek: Castells v. Spain, Judgment of 23 April 1992 par.
39. Ancak, müdahalenin demokratik toplum kriteri açısından zorunlu olmadığı
gerekçesiyle ihlâl kararı verilmiştir. ibid. par. 43.
32
Perinçek, par. 156-157.