298 / 545
297
TBB Dergisi 2017 (128)
Emel BADUR / Gamze TURAN BAŞARA
ikinci yol, şerhin konulduğu tarihten itibaren bir yıllık bir sürenin geç-
mesidir. Maddede belirlenen süre tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına
dair karardan değil, şerhin konulma tarihinden başlayacaktır. Süre-
nin dolmasıyla birlikte, şerh tapu sicil memuru tarafından resen terkin
olunacaktır. Madde metninde kullanılan
“kendiliğinden”
terimi, taşın-
mazın malikinin bu yönde bir talebi olmasa bile terkinin yapılması
gerektiğini belirtmektedir.
Bir yıllık sürenin dolmasıyla şerhin kendiliğinden terkin edil-
mesinin istisnası ise bu süre zarfında şerhin devamı yönünde hukuk
mahkemesince verilmiş ihtiyati haciz veya ihtiyati tedbir kararının
ibraz edilmesidir. Öncelikle belirtilmesi gereken, hukuk mahkemesi
hâkiminin vereceği ihtiyati haciz veya ihtiyati tedbir kararının, ceza
mahkemesi tarafından verilen karardan bağımsız olduğudur. Madde
metninde
“şerhin devamı yönünde”
ifadesi kullanılmış olmakla birlikte,
hukuk hâkiminin vereceği ihtiyati haciz veya tedbir kararı bu şerh-
ten bağımsız hüküm ve sonuç doğurmaya uygundur. Bununla birlik-
te kararlara konu taşınmazın üzerinde hali hazırda tasarruf yetkisini
kısıtlayan bir şerh bulunduğundan; hukuk hâkiminin verdiği ihtiyati
haciz veya tedbir kararıyla yeni bir şerh daha konulmayacak, sadece
var olan şerhin süre nedeniyle kendiliğinden terkininin önüne geçil-
miş olacaktır.
Maddenin kaleme alınışında seçilen ifadelerle ilgili olarak üzerin-
de durulması önem taşıyan bir diğer nokta, hukuk mahkemesince ve-
rilen kararın ibraz edilmesi gerekliliğidir. Bu kararın kim tarafından
ve kime ibraz edileceği ise belirsiz bırakılmıştır. Hukuk muhakeme-
sine hâkim olan ilkelerden biri taleple bağlılık olduğuna göre, hukuk
hâkiminin ihtiyati haciz veya tedbir kararı verebilmesi için bunun
talep edilmiş olması zorunludur. Cumhuriyet savcısına bu yönde bir
talep hakkı yasada verilmediğine göre, söz konusu talepte bulunabile-
cek olan kişiler zarar görenler olacaktır. Suçtan zarar görenlerin talebi
üzerine verilen ihtiyati haciz veya tedbir kararı, zaten mahkeme tara-
fından tapu sicil müdürlüğüne bildirilecektir. Takip edilmesi öngörü-
len tahmini hukuki süreç bu olduğuna göre, hukuk mahkemesince ve-
rilen karar yine mahkeme tarafından taşınmazın bulunduğu yer tapu
sicil müdürlüğüne gönderilecektir.