321 / 545
320
Ticari Kredilerde Temerrüt Faizi Oranının Sözleşme Eliyle Bankaların İnisiyatifine ...
da daha tecrübeli olmaları, daha fazla pazarlık gücüne sahip olmaları
gibi avantajlarını bankalarla girdikleri kredi ilişkisinde kaybetmekte,
tüm bankacılık sektörünün benzer nitelikte sözleşmeler kullanıyor ol-
ması alternatif arayışını sonuçsuz bırakmaktadır.
29
Yargıtay içtihadı ise bu bakış açısının oldukça uzağındadır. Yar-
gıtay 19. Hukuk Dairesi genel olarak bankanın tek taraflı faiz artırım
hakkını düzenleyen sözleşmeleri, tarafların serbest iradeleri ile oluştu-
rulduğu gerekçesiyle BK md 19-20’ye aykırı bulmadığı gibi,
30
temerrüt
faizi oranının alacaklı bankanın inisiyatifine bırakan düzenlemeleri
hukuka aykırı bulmamış ve verilecek hükümde tamamen sözleşme
hükümlerinin esas alınmasını kabul etmiştir. Bu kapsamda bazı ör-
neklerde, sözleşmede yer verilen, temerrüt faizinin alacaklı banka ta-
rafından TCMB’ye bildirilen en yüksek faiz oranı
31
ya da bankanın
fiilen uyguladığı oran üzerinden
32
hüküm kurulması gerektiği sonu-
29
Atamer, Tacirlerin Genel İşlem Şartlarına Karşı Korunma Yolları, s. 11
30
“Artan faiz oranlarının bankaca kredi borcuna uygulamasına olanak sağlayan bu
sözleşme hükmü tarafların serbest iradeleri ile oluşturulduğundan, bu durumun
BK.nun 19 ve 20. maddelerine aykırılık teşkil etmeyeceği kuşkusuzdur. Yargıtay
19. HD E. 1996/3416, K. 1997/831 T. 4.2.1997 Dava, genel kredi sözleşmesinde
yazılı faiz oranının tek taraflı olarak artırılması nedeniyle, fazla ödenen bedelin
faiziyle birlikte istirdadı istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki kredi sözleşme-
sinin 6. maddesi uyarınca, davalı bankanın kredi faiz oranını tek taraflı olarak
artırma yetkisi bulunmaktadır.” Yargıtay 11. HD., E. 2002/10867, K. 2003/3372, T.
7.4.2003
31
“(T)araflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 71. maddesinde temer-
rüt faizinin; T.C. Merkez Bankasına, davacı bankaca bildirilen en yüksek faiz ora-
nına %50’sinin ilavesi ile bulunacak oran olduğu hususu hüküm altına alınmıştır.
Bu durumda mahkemece, bilirkişi marifeti ile bu oran tespit edilip buna göre da-
vacı banka alacağının hesaplanması gerekirken, sözleşmeye aykırı olarak dava-
cı bankanın fiilen uyguladığı en yüksek faiz oranına %50 ilave edilerek bulunan
oranın temerrüt faizi olarak kabul edilip bu oran esas alınarak hazırlanan bilirkişi
kurulu raporuna göre hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.” Yargıtay 19.
HD., E. 2004/12567 K. 2005/9001 T. 22.9.2005
32
“Taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesinin 36/2-a maddesinde temerrüt ta-
rihinde bankanın kısa, orta veya uzun vadeli cari kredi faizlerinden en yüksek
olanının %50 fazlası nispetinde temerrüt faizi uygulanacağı öngörülmüştür. Mah-
kemece anılan hüküm doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılmadan davacı
bankanın T.C. Merkez Bankasına bildirdiği faiz oranları dikkate alınarak temerrüt
faiz oranının belirlenmesi ve yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş-
tir.” Yargıtay 19. HD., E. 2005/4143, K. 2005/12975, T. 23.12.2005. “Taraflar ara-
sındaki imzalanan sözleşmenin 36/2-a maddesinde temerrüt faizinin, temerrüt
tarihinde bankanın kısa, orta veya uzun vadeli cari kredi faizlerinden en yüksek
olanının %50 fazlası nispetinde uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu durum-
da mahkemece, davacı bankanın davalıların temerrüt tarihinde fiilen uyguladığı
cari faiz oranlarının ve buna göre uygulanması gereken temerrüt faizi oranının