192 / 405
191
TBB Dergisi 2017 (129)
Hüseyin Can AKSOY
TBK ve TMK’da bulunmamaktadır. Ne var ki bu iddianın kabul edile-
mez olduğu İsviçreli hukukçuların İMK m. 641a, İBK m. 42/3 ve İBK
m. 43/1
bis
hükümlerine ilişkin görüşlerinden yola çıkarak rahatlıkla
ortaya konulabilir.
Öncelikle, İsviçre’deki kanun değişikliği gerekçesinde de ifade
edildiği üzere, İMK m. 641a hayvanları hakkın süjesi haline getirme-
yip yalnızca toplumdaki bir hassasiyeti bildirici niteliktedir. Ancak
hayvanların herhangi bir eşya ile bir tutulmaması gerektiğini kabul
etmek için Federal Mahkeme’nin de Yargıtay’ın da kanun koyucunun
bildirimine ihtiyacı yoktur. Kaldı ki her iki hukuk sisteminde de diğer
eşyalardan farklı olarak hayvanların korunmasına ve hayvanlara kötü
muamele edilmesinin engellenmesine yönelik hukuki düzenlemelerin
varlığı
111
gözlerini bu gerçeğe sımsıkı kapayan kişiye dahi hayvanların
herhangi bir eşya ile denk tutulamayacaklarını haykırmaktadır.
İkinci olarak, İBK m. 42/3 hükmüne muadil bir hükmün bulun-
maması karşısında, Türk hukukunda hayvanların piyasa değerini
aşan tedavi masraflarının talep edilip edilemeyeceği meselesi ele alın-
malıdır. İsviçreli hukukçuların bir kısmı, onarım masraflarının kimi
hallerde eşyanın piyasa değerini aşabileceği ilkesinin zaten kabul
edilen bir ilke olması sebebiyle, İBK m. 42/3 hükmüne ihtiyaç olma-
dığını savunmaktadırlar. Gerçekten de malın değerini aşan onarım
masraflarının tazmin edilmeyeceği ilkesine yargı kararları ile çeşitli
istisnalar getirilmiştir.
112
O halde hayvanların piyasa değerini aşan te-
davi masraflarının da belli şartlar dahilinde tazmin edileceği ilkesinin
mahkemelerce kabulü önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. 2003
yılında yapılan kanun değişikliği öncesinde, İsviçre mahkemelerinin,
zarar gören bir hayvanın piyasa değerini aşan tedavi masraflarının
tazminine hükmettikleri (yayınlanmış) herhangi bir mahkeme kararı
bulunmamaktaysa da, Yargıtay’ın aksi yönde hareket etmesi mümkün
ve de gereklidir.
Son olarak, herhangi bir ticari amaç beslemeksizin bakımını üst-
lendiği hayvanı ölen veya yaralanan kimsenin bu nedenle uğradığı
manevi zararının tazminini talep edip edemeyeceği meselesi vardır.
Bu bağlamda, cevaplanması gereken soru, -İsviçre hukukunda “mane-
111
Örneğin, 1 Temmuz 2004 tarihli ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu.
112
Bkz. yuk. II. B.