Dergi 129

GÖTÜRÜ TAZMİNAT KAVRAMINA BİR BAKIŞ

THE INSTITUTION OF LIQUİDATED DAMAGES

FROM A POINT OF VIEW

Şafak PARLAK BÖRÜ

Özet:

Götürü tazminat uygulamada ortaya çıkan, zaman içinde

doktrinde de genel olarak kabul görmüş bir kurum olmakla birlikte,

halihazırda yasal olarak düzenlemeye kavuşturulmuş değildir. Konu-

ya ilişkin Kıta Avrupası hukukunda çok az bilimsel çalışma yapılmıştır.

Bunun temel nedeninin ceza koşulu kurumunun yaygın uygulaması

olduğu söylenebilir. Buna karşılık, Anglo-Amerikan hukuk sisteminde

ise götürü tazminata ilişkin köklü bir uygulama ve kapsamlı bilimsel

çalışmalar söz konusudur. Götürü tazminat, sözleşmeden doğan

borç ilişkisinin içerdiği yükümlülüklerin borçlu tarafından ihlal edil-

mesi halinde alacaklının malvarlığında meydana gelen zararın gide-

rilmesine yönelik olarak borçlu tarafından ödenecek tazminatın ta-

raflarca önceden kararlaştırılmasıdır. Hukuki nitelik olarak, tek tarafa

borç yükleyen, sui generis nitelikte bir anlaşmadır.

Anahtar Kelimeler:

Götürü Tazminat, Kıta Avrupası Hukuku,

Sui Generis Anlaşmalar, Zarar, Tazminat, Yan Anlaşma

Abstract:

The liquidated damages is an institution, which appe-

ared in practice and accepted in the doctrine generally, but has not

protected by the legal provisions yet. There are just a few scientific

studies regarding this subject in the common law. The main reason

is the prevailing application of penal clauses in the agreements in

civil law. Conversely, there is a long-established practice and there

are comprehensive studies regarding the institution in the common

law system. Liquidated damages is such an institution, that the par-

ties agree on the amount of compensation in advance regarding the

damage possibly to happen according to the breach of the contract.

As to the legal nature, the liquidated damages contract is a unilate-

ral and sui generis agreement.

Keywords:

Liquidated Damages, Civil Law, Sui Generis Cont-

racts, Damage, Compensation, Subsidiary Agreement

Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim

Dalı Öğretim Üyesi