352 / 405
351
TBB Dergisi 2017 (129)
Ferah GÜÇLÜ YILMAZ
koymaları için eğitilmeleri gerektiğini öne sürmektedir.
6
Birçok fark-
lı bakışı içine alan Doğacılık (Natüralizm) akımına göre eğitim, çev-
reyle kurulacak duyusal etkileşime ve öğrencinin öğrenme biçimine
göre yapılandırılmalıdır. Amerikan eğitim sisteminin en önemli yapı
taşı olan Faydacılık (Pragmatizm) ’ın eğitim hedefi, içsel disiplini ge-
liştirerek, zihinsel deneyimleri arttırmak ve deneyim ile davranış
arasında bireyde özgü anlamlı bütünler oluşturmaktır. 20. yüzyıl’ da
geleneksel eğitime bir eleştiri olarak ortaya çıkan ve Amerikan ilerici
hareketinin, sosyal reform rüzgârıyla filizlenen İlerlemecilik (Prog-
ressivizm) anlayışı, her insanın doğasının farklı olduğunu savun-
maktadır.
7
Öğrenci merkezli bir eğitimle, işbirliğine dayalı bedensel,
zihinsel ve sosyal becerilerin kazandırıldığı bir eğitim anlayışını
vurgulamaktadır. Bu yaklaşıma göre eğitim yaşama hazırlık değil,
yaşamın ta kendisidir.
8
20. yüzyıl ’ı etkileyen bir başka akım olan Va-
roluşçuluk (Egzistansiyalizm) akımı, grup merkezli eğitim yerine,
özgür seçimlerle biçimlendirilen bireysel sorumluluğun önünü açan,
bir eğitim sistemini amaçlamaktadır.
9
1950’lerden sonra ortaya çıkan
Yeniden Kurmacılık (Reconstructionizm) yaklaşımı ise, yeni kuşak-
lara, öğrenci merkezli öğretimle, yeni değerleri, bilgileri, becerileri ve
davranış şekillerini kazandırmaktır.
10
Eğitim felsefeleri, belirli etik ilke ve değerler üzerinde yükselirler.
Bu ilke ve değerler, eğitim sistemlerini, amaçları, okulları, öğretmen
ve öğrencilerin tutum ve davranışlarını biçimlendiren yapıdadırlar.
Yukarıda sözü edilen eğitim felsefelerinin genel anlamda dayandığı
ilke ve değerleri aşağıdaki gibi çözümleyerek, değerlendirebiliriz.
6
Aydın Yaka, Eğitim Bilimine Giriş: Eğitimin Felsefi Temelleri. İzmir 2006, Dinazor
Kitabevi. 1. Baskı, ss.79-81
7
Gerald I. Gutek, Eğitimde Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar. Çeviri: Doç Dr. Nesrin
Kale. Ankara 2014, Ütopya Yayınevi,
3. Baskı, s.324
8
Aydın Yaka, Eğitim Bilimine Giriş: Eğitimin Felsefi Temelleri. İzmir 2006, Dinazor
Kitabevi. 1. Baskı, s. 81
9
Gerald I. Gutek, Eğitimde Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar. Çeviri: Doç Dr. Nesrin
Kale. Ankara 2014, Ütopya Yayınevi, 3. Baskı, ss.133-136
10
Aydın Yaka, Eğitim Bilimine Giriş: Eğitimin Felsefi Temelleri. İzmir 2006, Dinazor
Kitabevi. 1. Baskı, ss. 82-83