Dergi 129

363

TBB Dergisi 2017 (129)

Ferah GÜÇLÜ YILMAZ

me metnine 1952 yılında ek bir protokol konularak, 2. maddede eğitim

hakkından kimsenin yoksun bırakılamayacağı, devletin eğitim ve öğ-

retim alanında yükleneceği görevlerin yerine getirilmesinde, ailenin

kendi dini ve felsefi inançlarına saygı duyulmasının da önemli olduğu

belirtilmiştir.

Eğitim hukuku açısından bir diğer önemli nokta, ‘doğru yetiştir-

me’ kavramının uluslararası boyutta, bazı kazanımların bireylere ak-

tarılması veya içselleştirilmesi olarak tanımlanması gerekliliğidir. Bu

nedenle, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 28. madde-

sine baktığımızda, taraf olan ülkelerde, çocuk eğitiminin, fırsat eşit-

liğini gözeterek ve insan olarak taşıdığı saygınlıkla bağdaşır biçimde

verilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. 29. Maddede, çocuğun kişili-

ğinin, zihinsel ve bedensel yeteneklerinin ve insan haklarına - temel

özgürlüklere saygısının geliştirilmesinin gerektiği ortaya koyulmak-

tadır. Bunun yanı sıra, çocuğun ana ve babasına, kültürel kimliğine,

dil ve değerlerine, çocuğun yaşadığı veya geldiği menşe ülkenin ulusal

değerlerine ve kendisininkinden farklı uygarlıklara saygısının gelişti-

rilmesinden de söz edilmektedir. Ayrıca, ‘doğru yetiştirme’ kavramına

evrensel bir nitelik katarak, ‘doğal çevreye saygı duyarak, barış, hoş-

görü, cinsler arası eşitlik ve etnik, ulusal, dini gruplar, yerli halk ve

tüm insanlar arasında dostluk ruhuyla, özgür bir toplumda, yaşantıyı,

sorumlulukla üstlenecek şekilde hazırlanmasına da dikkat çekilmek-

tedir.

Anlaşılan odur ki eğitim söz konusu olduğunda ‘doğru’ kavramı

niteliklere işaret etmektedir. Eğitim, ‘doğru ya da nitelikli yetiştirme

ve geliştirme’ işlevini yerine getirirken, yerel düzeyde birey için milli

değerlerin içselleştirilmesi kadar, evrensel boyutta etik, demokratik ve

laik, dünya yurttaşlığı bilincini de kazandırmalıdır. O halde bu na-

sıl mümkün olacaktır? Birey ve Hukuk Devleti ile etik, demokratik ve

laik kavramları arasındaki nasıl bir ilişki kurulmalıdır? Bu kavramlar

bireye nasıl kazandırılmalıdır?

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi,

tion_tur.pdf, adresinden 25.11.2016 erişim tarihinde alınmıştır.

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi,

crc/_cr23d.html

adresinden 25.11.2016 erişim tarihinde alınmıştır.