135 / 457
134
Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs
açacaktır.
61
Hazırlık hareketinin cezalandırılması kabul edildiğinde,
bu nitelikteki hareketlerin cezalandırıldığını bilen fail icra hareketine
geçmeye zorlanmış olacaktır.
62
Teşebbüsün varlığının tespiti için hazırlık hareketinin ne zaman
bittiği icra hareketinin de ne zaman başladığının belirlenmesi gerek-
mektedir.
63
İcra hareketleri ile hazırlık hareketleri ayırımında kullanılan te-
orileri objektif teoriler ile sübjektif teoriler
64
olmak üzere iki gruba
ayırabiliriz.
65
Objektif teorilerde, icra hareketine başlanıp başlanılma-
dığı tespit edilirken failin hareketi ve bu hareketin neticeye uzaklığı
dikkate alınmaktadır.
66
Objektif teoriler içerisinde yer alan şüpheye
mahal vermeme, tek anlama gelirlilik teorisine göre, failin hareketle-
rinin belli bir suça yönelmiş olduğunda şüphe yok ise, o hareketler icra
hareketleridir. Failin hareketinin suça yönelmesi noktasında tereddüt
varsa bu hareket hazırlık hareketidir.
67
İtalyan Ceza Kanununda dü-
zenlenen teşebbüs hükmünde “
bir suç işleneceğine açık ve hiçbir tered-
düt ve şüpheye mahal bırakmayacak
” ifadesine yer verilmesinin nedeni
olarak Carrara’nın öne sürmüş olduğu bu teori gösterilmiştir.
68
Ancak
61
Soyaslan, (Teşebbüs Suçu), 1994, s. 61.
62
Turhan Tufan Yüce, “Türk Hukuku İle Mukayeseli Olarak İsviçre Ceza Huku-
kunda Teşebbüs”,
Adalet Dergisi
, Yıl 48, Mayıs 1957, Sayı 5, s. 475.
63
Kayıhan İçel, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınevi, 2016, s. 501.
64
Sulhi Dönmezer, “Teşebbüste Hazırlık ve İcra Hareketleri Tefriki”, İÜHFM, Cilt 8,
Sayı 3-4, 1942, s. 440, Objektif teori, icra hareketlerinin tespitinde failin iç durumu-
nu, kastını ve iradesini dikkate almaksızın sırf icra ettiği hareketin niteliğini esas
almaktadır. Dönmezer s.440; Sübjektif teoride ise gerçekleştirilen hareketler failde
kesin surette oluşmuş belli bir suç işleme iradesini, kastını işaret ettiği andan iti-
baren failin icraya başlamış olduğu kabul edilmektedir. Dönmezer s. 445; Objektif
ve sübjektif teoriler içerisinde yer alan görüşlerin birçoğunun eklektik nitelikte
olduğu söylenebilir. Objektif teorinin getirdiği olumsuzluklara karşılık sübjektif
teori alanına geçilmiş, sübjektif teorinin mahzurlarını gidermek için objektif teori
alanına geçilmiş ve karma teoriler ortaya çıkmıştır.
65
İcra hareketleri ile hazırlık hareketlerinin ayrımında kullanılan teoriler için bkz.
Soyaslan, (Teşebbüs Suçu), s. 65-85, Sözüer, (Suça Teşebbüs), s. 194-220, İpekçioğ-
lu, (Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs), s. 53-70, Turhan Tufan Yüce, (Teşeb-
büste Hazırlık ve İcra Hareketlerinin Ayrılması Problemi ve Uygun İllet Teorisi-
nin bu Probleme Tatbiki Denemesi), s. 15-27
66
Mehmet Emin Artuk, Suçun Özel Görünüş Şekilleri, Ceza Hukuku El Kitabı,
Beta Yayınevi, İstanbul/1989, s. 247.
67
Soyaslan, (Teşebbüs Suçu), s. 66. Bu teori İtalyan hukukçu Carrara tarafından
ileri sürülmüştür.
68
Dönmezer (Teşebbüste Hazırlık ve İcra Hareketleri Tefriki), s. 454, Dönmezer/