139 / 457
138
Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs
Kanunda, failin ilerde işleyeceği suç oluşturan fiilin öncesinde,
suçu gerçekleştirme ihtimalini gösteren hazırlık hareketi niteliğinde-
ki fiillerinin cezalandırıldığı suç türlerine yer verilmiştir.
81
Uyuşturu-
cu madde kullanmak hukuk düzenince suç olarak kabul edilmiştir.
82
Uyuşturucu madde kullanmak için bu gibi maddeleri satın almak,
kabul etmek, bulundurmak gibi hazırlık hareketi niteliğindeki fiiller
kanunda ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir. (TCK m. 191) Başka tür
hazırlık hareketi niteliğindeki suç tiplerinde ise, fail dışında bir baş-
kasının ileride işleyeceği suç için fail tarafından gerçekleştirilen ha-
zırlık hareketi niteliğindeki fiiller cezalandırılmıştır. Çocuğu fuhuşa
teşvik etme, bunun yolunu kolaylaştırma, bu maksatla tedarik etme
veya barındırma gibi hazırlık hareketi niteliğindeki fiiller ayrı bir suç
olarak düzenlenip cezalandırılmıştır (TCK m. 227). Hem failin hem de
başka kişilerin işleyecekleri suç öncesi yapmış oldukları hazırlık ha-
reketlerinin cezalandırıldığı suç türleri vardır. Suç işlemek amacıyla
örgüt kurma hazırlık hareketi niteliğindedir ve bu suç türü içerisinde
değerlendirilebilir (TCK m. 220).
83
Ayrı bir suç olarak düzenlenen ve başka bir suçun hazırlık hareke-
ti niteliğinde olan bu suç türleri yönünden de teşebbüs mümkündür.
84
Alman Ceza Kanunu’na göre, kanunda ayrıca suç olarak düzen-
lenmemişse, hazırlık hareketleri cezalandırılmamaktadır.
85
İtalyan
Ceza Kanunu’nda ise hazırlık hareketi ile icra hareketi şeklinde bir
Ceza Hukukuna Giriş), s. 444; Önder burada ifade edilenlere ilave olarak “bazı
hazırlık hareketlerinde failin kastının tespit edilmesinde herhangi bir zorlukla
karşılaşılmaması nedeniyle hazırlık hareketi niteliğindeki fiillerin kanunda ayrı
bir suç olarak düzenlendiğini” ifade etmektedir.
81
Önder (Ceza Hukuku Genel Hükümler), s. 401.
82
TCK’nın 191. maddesinde yapılan değişiklikten önce uyuşturucu madde kullan-
mak suç olarak düzenlenmemişti. Uyuşturucu madde kullanmadan önce bulun-
durmak gerektiğinden (TCK m. 191) failler bu şekilde cezalandırılmaktaydılar.
83
Önder, (Ceza Hukuku Genel Hükümler), s. 401
84
Sözüer, (Suça Teşebbüs), 1994, s. 185, Sözüer’e göre, “hazırlık hareketi niteliğin-
deki bu suç türleri bağımsız suç tipi biçiminde düzenlemiştir ve bu nedenle bu
suçlar yönünden ‘teşebbüste hazırlık hareketleri cezalandırılmaz’ ilkesine bir
istisna getirilmemiştir.”
85
Jescheck, (Alman Ceza Hukukuna Giriş), s. 42. Alman Ceza Kanunu’nun 22. mad-
desine göre, “her kim, fiile ilişkin kendi tasavvuruna göre, suçun kanuni tipini
gerçekleştirmeye doğrudan doğruya başlarsa, suç işlemeye teşebbüs etmiş sa-
yılır.” Bu hükme göre teşebbüsten söz edebilmek için, failin doğrudan doğruya
hareketine başlamış olması gerekmektedir. Bunun öncesinde yapılan hazırlık ha-
reketleri cezalandırılmamaktadır.