143 / 457
142
Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs
mam olan kısım esasen bir suç oluşturduğu takdirde, sadece o suça ait
ceza ile cezalandırılacaktır. Teşebbüsten bahsedebilmek için gönüllü
vazgeçmeye ait unsurların bulunmaması gerekmektedir. Kanunda gö-
nüllü vazgeçme ile suç tamamlanmadan önceki etkin pişmanlık hal-
leri gönüllü vazgeçme başlığı altında düzenlenmiştir. Fail, kast ettiği
suçun icrasına başlayıp kendi isteğiyle icra hareketine devam etme-
yi sonlandırmış ise gönüllü vazgeçme hükmünden faydalanır.
96
İcra
hareketi tamamlandıktan sonra neticenin gerçekleşmesi önlenmiş ise
suç tamamlanmadan önceki etkin pişmanlıktan (faal nedamet) söz
edilecektir.
97
Bir adamı öldürmek için tabancası ile nişan alan ve ateş
etmeden önce gönüllü vazgeçen kişi, kasten öldürmeye teşebbüsten
değil, silahla tehditten; elindeki bıçakla başkasının malını almak is-
terken yaptığı hareketten pişmanlık hissedip fiilini sonlandıran kimse
yağmaya teşebbüsten değil, silahla tehditten; hırsızlık amacıyla baş-
kasının evinin camını kırarak girip ve gönüllü vazgeçerek evden eşya
almadan çıkan kimse, hırsızlığa teşebbüsten değil, mala zarar verme
ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarından sorumlu olacaktır.
98
Fail, bir başkasına öldürmek amacıyla ateş edip yaralamış ve sonra
pişmanlık hissedip mağduru hastaneye götürüp ölüm neticesini en-
gellemişse kasten öldürmeye teşebbüsten değil, kasten yaralamadan
sorumlu olacaktır.
99
96
Vidal/Magnol, (Ceza Hukuku), s. 116.
97
Köksal Bayraktar, “Faal Nedamet”, İÜHFD, Cilt XXXIII, Sayı 3-4, Yıl 1967-1968,
s. 123.
98
Erra, (Teşebbüste İhtiyariyle Vazgeçme), s. 720; TCK’nın 36. maddesinde dü-
zenlenen gönüllü vazgeçmeye ilişkin karar için bkz. Yargıtay 14. Ceza Dairesi
12.01.2015 tarih ve 2014/8285 Esas 2015/7 Karar: “Mağdura cinsel organını sok-
maya çalışan failin mağdurun ağlaması üzerine eyleminden vazgeçtiği, sanığın
eylemini tamamlamasına ciddi bir engel olmadığı, hareketlerini sonuna kadar
götürebilme imkânı bulunduğu halde mağdurun ağlaması üzerine icra hareket-
lerine kendiliğinden son verdiği, sanık hakkında 5237 sayılı TCK’nın 36. maddesi
hükmü uyarınca gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanmak suretiyle, eylemleri-
nin zincirleme şekilde çocuğun basit cinsel istismarı suçu olarak kabul edilmesi
gerekirken, yazılı şekilde vücuda organ sokmak suretiyle nitelikli cinsel istismara
teşebbüs suçundan ceza tayin edilmesi”.
99
Benzer karar için bkz. Yargıtay 1. Ceza Dairesi 06.10.2015 tarih ve 2015/3582 Esas
2015/4669 Karar: “Olay günü sanığın, hakkında dedikodu çıkan eşini babasına ait
silahla bir kez ateş edip hayati tehlike geçirecek şekilde yaraladıktan sonra olay
yerinde bulunan diğer kişilerin de yardımı ile hastaneye götürülmesine katkı sağ-
layıp tedavi ettirerek neticenin gerçekleşmesini önlediği olayda, sanık hakkında
TCK’nın 36. maddesi uyarınca gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanıp meydana
gelen neticeye göre kasten yaralama suçundan cezalandırılması gerektiği gözetil-