209 / 457
208
Türk Mevzuatında Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu
faa durumlarında hukuka uygunluk sebebinin varlığından söz edi-
lebilir. Fakat bu hukuka uygunluk sebepleri, çevre kirliliği gibi geri
dönüşü olmayan zararlara yol açan faaliyetler açısından, mümkün
olduğunca dar yorumlanmalıdır.
76
Çevrenin kirletilmesi konusunda,
genel hükümler bağlamında mağdurun rızasından hukuka aykırılığı
kaldırıcı bir unsur olarak kabul etmek mümkün değildir. Zira çevre-
nin kirletilmesi çoğu zaman bireysel mağduriyetten çok kamusal za-
rara yol açar.
77
2.2.3.4. Çevrenin kirlenmesinden zarar doğması
Kirletenin, çevreyi kirleten faaliyetlerinden sorumlu tutulabilmesi
için, söz konusu fiilin bir zarara yol açması gerekmektedir.
78
Ortada
tazmini gereken bir zarar olmalı ki kirletenin sorumluluğu söz konu-
su olsun.
79
ÇK
’nda çevre zararı kavramı açıkça tanımlanmamış fakat
bu kavramla ilgili olan çevrenin korunması, çevre kirliliği, kirleten,
atık ve alıcı ortam kavramları tanımlanmıştır. Bunlar birlikte değer-
lendirildiğinde Çevre Kanunu’nda çevre zararı kavramının hem çevre
kirliliğinden doğan kişi ve mal zararlarını hem de çevrenin doğrudan
etkilenmesi sonucu oluşan ekolojik zararları kapsadığı anlaşılmak-
tadır.
80
ÇK
çevre kavramını ‘‘biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel
ortam’’ olarak çok kapsamlı şekilde tanımlanmıştır (m.2/b). Bundan
hareketle bu ortamlarda gerçekleşecek kirlenme ve tahribatlar çevre
zararı kapsamında yer alacaktır. Çevre Kanunu’nda çevresel zarar
kavramının tanımına yer verilmemesi hem uygulamada bir takım so-
runlara yol açarken, hem de çevresel zararın dar anlamda zarar olarak
yorumlanması neticesinde çevreyi korumakta eksik kalmaktadır.
2009/5820 E., 2009/7837 K. (Kazancı Bilgi Bankası).
76
Çakırca, s.84.
77
Oğuzman/Öz, s.659; Gökyayla, s.294; Çakırca, s. 84.
78
Yargıtay, henüz tamamlanmamış, inşa halinde bulunan bir baz istasyonunun
yaratacağı olası çevre ve insan sağlığı zararlarına ilişkin faaliyetin durdurulma-
sı talebinin, baz istasyonunun çevreye zarar verip vermeyeceği, zarar verecek-
se hangi alana kadar ve ne ölçüde yayılarak zarar vereceğinin tespit edilmeden
reddedilmesini hukuka aykırı bulmuştur. Y. 4. HD., 28.04.2005 T., 2004/10411 E.,
2005/4505 K. (Kazancı Bilgi Bankası).
79
Demir, s.94.
80
Güzin Üçışık, Fehim Üçışık Çevre Hukuku, Ankara,2013, s.19; Turgut, s. 556 vd.;
Yongalık, s.24 vd.