215 / 457
214
Türk Mevzuatında Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu
doğrudan veya dolaylı olarak sınırlayan özel hukuk hükümleri kom-
şuluk hukukunu oluşturur.
110
Komşular lehine konulan kısıtlamalar
ile komşuların birbirlerini rahatsız etmemelerine, birbirlerine zarar
vermemelerine ve yardım etmelerine ilişkin kabullenmelerin hayata
geçirilebileceği düşünülmüştür.
111
Birlikte yaşama zorunluluğunun sonucunda komşuluk ilişkileri
taşınmaz malikinin sahip olduğu yetkileri belirli oranda sınırlamış-
tır.
112
Komşu kavramı sadece coğrafi olarak birbirine bitişik taşınmaz-
ların malikini değil, daha geniş çevre ve alanda yaşayan kişileri ifa-
de eder.
113
Bundan dolayı taşınmazın kullanımından dolayı olumsuz
etkilenen ve birbiriyle bitişik olmayan taşınmaz malikleri de komşu
sayılır.
114
3.1.1. Taşınmazın kullanılma tarzına ilişkin komşuluk
hukukundan kaynaklanan kısıtlamaların amacı ve hukuki
niteliği
TMK’nun “Taşınmaz Mülkiyetinin Kısıtlamaları” başlığı altında
yer alan, “Komşu Hakkı” kenar başlığında taşınmazın kullanımı-
na dair kısıtlamalar ve buna ilişkin kurallar bulunmaktadır. TMK
m.737’de yer alan hükme göre; herkes, kendi taşınmazını kullanırken
ve özellikle işletme faaliyetlerini sürdürürken komşusuna zarar vere-
cek taşkınlıklardan kaçınmak zorundadır. Bu madde ile taşınmazın
durumuna, niteliğine ve yerel âdete göre komşular arasında hoş gö-
rülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkarta-
rak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasaklanmıştır.
Üçüncü fıkra ile taşınmaz malikinin sorumluluğuna ilişkin 730. mad-
dede olduğu gibi, yerel âdete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan
doğan istemlerin ileri sürülebileceği kabul edilmiştir. Komşuluk ku-
ralları, kişilerin olumsuz yani komşularını rahatsız edecek taşkınlık-
110
Fikret Eren, Mülkiyet Hukuku, Ankara, 2015, s.366; Sahir Çörtoğlu, Komşuluk
Hukukunda Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasının Çevreye Etki ve Sonuçları,
Ankara, 1982, s.2.
111
Çakırca, s.63.
112
Eren, Mülkiyet Hukuku, s.366.
113
Eren, Mülkiyet Hukuku, s.366; Kemal Oğuzman, Özer Seliçi, Saibe Oktay Öz-
demir, Eşya Hukuku, Gözden Geçirilmiş 18. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2016,
s.558; Güneş, s.307; Çakırca, s. 66.
114
Eren, Mülkiyet Hukuku, s.366.