261 / 457
260
Vergi Hukukunda Tekerrür ve Tarhiyat Öncesi Uzlaşma ile İlişkisi
3. VUK md. 339’un Tekerrür Sistemleri Açısından
Sınıflandırılması
a. Süreli – Süresiz Tekerrür Ayrımı Bakımından
Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için kanuna göre ikinci
suçun belirli bir süre içinde gerçekleşmesi gerekiyorsa süreli tekerrür,
süre şartı olmadan ikinci suçun işlenmesi yeterli ise süresiz tekerrür
söz konusudur.
24
VUK md. 339 uyarınca tekerrür hükümlerinin uy-
gulanabilmesi için bir süre sınırlaması söz konusudur ve ilk cezanın
kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi
ziyaında beş, usulsüzlükte iki yıl içinde ikinci cezanın kesilmesi ge-
rekmektedir. Bu sebeple VUK’da düzenlenen tekerrür, süreli tekerrür-
dür.
25
b. Genel – Özel Tekerrür Ayrımı Bakımından
Tekerrür sistemine ilişkin bir başka sınıflandırma da genel – özel
tekerrür şeklindedir. Buna göre “tekerrür hükümlerinin uygulanması
için önceki suç ile sonraki suçun aynı olması durumunda özel tekerrür,
farklı olmasının yeterli olduğu durumunda genel tekerrür söz konusu-
dur.
26
TCK md. 58’e bakıldığında, hükmün uygulanması için önceden
işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra herhangi bir
suçun işlenmesi yeterlidir. VUK md. 339 hükmü açık olmamakla bir-
likte, doktrinde hâkim görüş uyarınca tekerrür hükümlerinin uygu-
lanması için ilk ve son cezanın aynı tür olması gerekmektedir. Başka
bir deyişle kişi hakkında ilk olarak vergi ziyaı cezası kesilmişse sonra-
ki cezanın da vergi ziyaı, usulsüzlük cezası kesilmişse sonraki cezanın
da usulsüzlük olması gerekmektedir.
27
Danıştay 16.05.2016 tarihli kararında, tekerrür hükümlerinin uy-
gulanabilmesi için önceki tarihte işlenen bir fiil sebebiyle cezanın
kesilmiş olması ve kesinleşmesini takip eden yılın başından itibaren
24
Dönmezer – Erman, s. 134.
25
Mutluer, s. 265; Şenyüz, s. 236.
26
Dönmezer – Erman, s. 131.
27
Candan, Vergi Suçları ve Cezaları, s. 96; Karakoç, Genel Vergi Hukuku, 5. Bası,
Yetkin Yayınları, Ankara, 2011, s. 520, Mutluer, s. 266; Doğan Şenyüz, Vergi Ceza
Hukuku, 9. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2016, s. 234; Gürol Ürel, Gün-
cel Vergi Usul Kanunu Uygulaması,
Yaklaşım Yayınları, Ankara, Şubat 2003, s.
679; Taşdelen, s. 58.