292 / 457
291
TBB Dergisi 2017 (130)
Emre SUBAŞI
Farklı bir ifade ile anılan yükümlülük ile ortaklığın yönetim kontro-
lünü elde eden kişiye, teklifi kabul eden diğer ortaklar ile pay iktisabı
konusunda sözleşme yapma mecburiyeti getirilmekte olduğundan,
zorunlu pay alım teklifi, hedef ortaklıkta yönetim kontrolünü ele ge-
çirmek isteyen kişi açısından sözleşme özgürlüğünün bir istisnasını
oluşturmaktadır.
30
Doktrinde, zorunlu pay alım teklifinin, sözleşme
yapıp yapmama hususunun yanı sıra sözleşme içeriğini (fiyat, ödeme
şekli vb.) belirleme, sözleşmenin tarafını serbestçe belirleme hususları
bakımından da sözleşme özgürlüğünün istisnasını teşkil ettiği ifade
edilmektedir.
31
Görüldüğü üzere zorunlu pay alım teklifine ilişkin düzenlemele-
rin mahiyetinden kaynaklanan sebeplerin başında, anılan hükümle-
rin istisnai niteliği gelmektedir. Zorunlu pay alım teklifinin istisnai
bir düzenleme olmasının en önemli sonucu ise yorum yapılırken “
is-
tisnalar dar yorumlanır
” ilkesine bağlı kalınmasının gerekli olmasıdır.
32
Zorunlu pay alım teklifi fiyatının esas sözleşme ile artırılması du-
rumu ise, hali hazırda istisnai bir düzenlemenin genişletilmesi anla-
mına gelmektedir. Zira teklifi kabul edenlerle yapılacak sözleşmenin
esaslı unsurlarından biri olan fiyat artırılarak, teklif yükümlülüğü
altında bulunan kişinin katlanmak zorunda kalacağı ek maliyet oluş-
turulmaktadır. Dolayısıyla istisnaların dar yorumlanması gerektiğine
ilişkin temel ilkenin ihlali anlamına gelecek olan bu hükmün hukuki
geçerliliği bulunmayacaktır. Nitekim zorunlu pay alım teklifi fiyatının
belirlenmesine ilişkin hükümler teklif sahibine bir yükümlülük yük-
lediği kadar, maliyetin önceden belirlenebilmesi açısından bir güvence
de tanımaktadır.
Zorunlu pay alım teklifine ilişkin düzenlemelerin mahiyetinden
kaynaklanan sebeplerden bir diğeri ise, zorunlu pay alım teklifi hü-
kümlerinin emredici ve kamusal nitelik taşımasıdır. Gerçekten de
çalışmamızın başında ifade edildiği üzere, zorunlu pay alım teklifi
fiyatını belirleyen hükümler farklı çıkar grupları arasında optimum
30
Kolcuoğlu, s.17; Ali Paslı, Anonim Ortaklığın Devralınması, Vedat Kitapçılık, İs-
tanbul 2009, s.422.
31
İsmail Türkyılmaz, Sermaye Piyasası Hukukunda Pay Alım Teklifi Zorunluluğu,
On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2015, s.32.
32
Türkyılmaz, s.32