293 / 457
292
Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatının Şirket Esas Sözleşmesi ile Belirlenmesi Hakkında Bir İnceleme
noktayı gözeten yöntemleri içermekte olduğundan, bu yönüyle kamu-
sallığı haiz, emredici bir nitelik taşımaktadır. Zira zorunlu pay alım
teklifi hükümleri, küçük yatırımcıların korunması ile ortaklık kontro-
lü için mücadele edilebilirlik arasındaki mevcut dengenin gözetilme-
si sonucunda tanzim edilmiştir. Nitekim teklif fiyatının belirlenmesi
sürecinde, söz edilen dengeyi bozacak şekilde farklı çıkar gruplarının
birbirini zorlamasının hukuken mümkün olmadığı düşünülmektedir.
Benzer şekilde, doktrinde zorunlu pay alım teklifini doğuracak
yönetim kontrolü oranının da
33
, şirket esas sözleşmesi ile değiştiril-
mesinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir. Nitekim yönetim
kontrolü oranını yüzde ellinin üzerine çeken bir esas sözleşme hük-
münün, zorunlu pay alım teklifinin uygulama alanını daraltacağı ve
küçük yatırımcının korunmasını engelleyeceği kabul edilmektedir.
34
Bunun yanında kontrol oranının çok düşük tutulması ise olası şirket
devralmaları üzerinde oluşturacağı ek maliyet nedeniyle, ortaklıklar
açısından olumlu bir durum olarak kabul edilen şirket devralmaları-
nı azaltıcı bir etki yapabilecektir.
35
Dolayısıyla teklif fiyatının yüküm-
lülük doğmadan önce artırılması veya azaltılmasının da zorunlu pay
alım teklifi hükümlerinin uygulama alanını doğrudan etkileyeceği
şüphesizdir.
Diğer taraftan teklif fiyatının artırılamayacağına ilişkin açıklama-
larımız, teklif fiyatının belirlenmesi sürecindeki “en yüksek fiyattan
düşük olamama” kuralını akıllara getirebilir. Gerçekten de Pay Alım
Tebliği’nin 15 inci maddesi uyarınca, şirket paylarının borsada işlem
görmesi, şirketin yönetim kontrolünde dolaylı bir değişiklik olması ve
şirket sermayesini temsil eden birden fazla pay grubu olması halleri-
nin tamamında “en yüksek fiyattan düşük olamama” kuralı geçerli-
dir. Daha açık bir ifade ile teklif fiyatına ilişkin düzenlemede katı bir
fiyat belirleme yöntemi öngörülmemiş, sadece alt sınır çizilmekle yeti-
33
Söz konusu oran 2499 sayılı SPKn döneminde çıkarılan Seri IV, No:8 sayılı tebliğin
ilk halinde %35 iken, daha sonra yapılan değişiklikle %25’e indirilmiştir. Aynı
kanun döneminde daha sonra yürürlüğe giren Seri:IV, No:44 sayılı Tebliğ’de ise
anılan oran %50 olarak belirlenmiş, 6362 sayılı SPKn’de ise %50’den fazlası olarak
zikredilmiştir.
34
Türkyılmaz, s.55.
35
Wang Ying /Henry Lahr, Takeover Regulation to Protect Shareholders, European
Financial Management Association, January 2015, s.12 ve s.31.