Dergi 130

424

Güney Çin Denizi Tahkiminde Hakemlik Mahkemesi’nin İnsanlığın Ortak Mirası ...

ile Hughes resifi de dâhil olmak üzere McKennan resifinin cezir yük-

sekliği olduğu ve dolayısıyla karasuları, münhasır ekonomik bölge ve

kıta sahanlığına sahip olamayacaklarının tespiti yanında, adı geçen

resiflerdeki en düşük cezir hattının, esas hat sistemi içinde kullanılabi-

leceğine hükmedilmesidir. Şu halde Filipinler’in söz konusu iki başlık

altındaki talepleri, söz konusu adasal yapıların, BMDHS’nin 13. mad-

desi çerçevesinde hukuken cezir yüksekliği olduklarının ve bu neden-

le de karasuları, münhasır ekonomik bölge ve kıta sahanlığına sahibi

olamayacaklarının tespitidir.

Hakemlik Mahkemesi öncelikle yargı yetkisi bulunup bulunma-

dığını incelemiş, bu bağlamda BMDHS’nin XV. kısmındaki zorunlu

yargı mekanizmasını düzenleyen hükümlerin yorumlanmasına iliş-

kin tespitler yapmış ve nihayetinde yargı yetkisi bulunduğuna hük-

metmiştir.

Akabinde işin esasına girerek 12 Temmuz 2016 tarihinde

hükmünü açıklamıştır.

Karar, 479 sayfa ve 1203 paragraftan oluş-

maktadır. Kararın neredeyse her cümlesi, birbirinden önemli tespitler

içermektedir. Kararda, özellikle adasal yapıların hukuki durumlarına

ilişkin tespitler, önem açısından başta gelmektedir. İşte bu çalışmada

esas itibariyle kararın bu önemli bölümleri, diğer devletlerin ve insan-

lığın ortak mirasını oluşturan deniz alanının korunması sonuçlarıyla

beraber inceleme konusu yapılmıştır.

2) BMDHS’ye Göre Deniz Alanlarının Durumu

Hakemlik Mahkemesi’nin bu kararla aslında neyi koruduğunu

daha iyi görebilmek için BMDHS hükümleri çerçevesinde deniz alan-

Karar metni için bkz: : PCA Case No: 2013–19, In The Matter Of The South China

Sea Arbitration –before – An Arbitral Tribunal Constituted Under Annex VII To

The 1982 United Nations Convention On The Law Of The Sea, –between– The

Republic Of The Philippines –and– The People’s Republic Of China, Award On

Jurisdiction And Admissibility, 29 October 2015

sendAttach/1506 (1.10.2016) Hakemlik Mahkemesi’nin yargı yetkisinin varlığına

hükmederken yaptığı tespit ve değerlendirmeler ve özellikle BMDHS’de öngörü-

len zorunlu yargı mekanizması çerçevesindeki tespitleri, çok önemlidir ve ayrı bir

inceleme konusu olmayı hak etmektedir.

Karar metni için bkz: PCA Case No: 2013–19, In The Matter Of The South China

Sea Arbitration –before – An Arbitral Tribunal Constituted Under Annex VII To

The 1982 United Nations Convention On The Law Of The Sea, –between– The Re-

public Of The Philippines –and– The People’s Republic Of China, Award, 12 July

2016,

Award.pdf Bundan sonra, ‘The South China Sea Arbitration Award’ kısaltması ile

kullanılacaktır.