131

156

(Marksist Kuram Açısından) Kapitalist Düzende İdare Hukuku ve Kuramın Görüşlerinin ...

artma meydana geldiği olgusuna dayanan burjuva propagandasının

“tam istihdam” ve kapitalizmin, buhran olmaksızın gelişme çağının

başladığını büyük gürültülerle ilan ettiklerini, militarizmi, kapitalizmi

kurtaracak her derde deva bir şey olarak göstermeye uğraştığını be-

lirtmektedir. Arzumanyan, kapitalist rejimin yeni sarsıntılar doğuran

ve kendi yıkımını hazırlayan büyük bir kararsızlık içinde olduğunu

savlamaktadır.

III. MARKSİST KURAMIN GÖRÜŞLERİNİN TÜRK İDARE

HUKUKUNA YANSIMASI KONUSUNDA BİR ÖRNEK

Yukarıda Marksistlerin devlet, hukuk ve kamu hukuku hakkında-

ki görüşlerinin incelenmesinden anlaşılacağı üzere kapitalist düzen-

de güçlü yürütme/idare yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Marksist

kuramın bu görüşünün kapitalist bir düzende yürürlükte olan idare

hukuku üzerine önemli etkileri olacaktır.

Türkiye 1980’li yıllardan itibaren küresel ölçekte artan bir hızla gö-

rülen liberalizm, 1990’lı yıllardan itibaren hızlı bir şekilde görülen “kü-

reselleşme” (globalization) akımlarına uyarak tam anlamıyla kapitalist

veya neo-liberal bir ülke haline gelmiştir. Bu kısımda Marksistlerin ka-

pitalist düzende güçlü yürütme/idare yönünde bir eğilim olduğu var-

sayımının Türk idare hukuku bakımından geçerliliği sınanacaktır. Bu

açıklamalardan sonra Türk idare hukuku açısından güçlü yürütme/

idare olgusu üzerinde durulması uygun olacaktır. Bu konu üzerinde

durulurken yine Marksistlerin kapitalist düzende güçlü yürütme/ida-

re konusu üzerindeki somut görüşlerine temas edilecektir.

Geleneksel kapitalist ülkeleri temsil eden Batıda kökeninde yürüt-

me zayıf olarak örgütlendirilmiştir. Gerçekten de Duverger’in belirt-

tiği üzere Batıda, geleneksel olarak demokrasi fikri ile zayıf yürütme

arasında bir bağ bulunmaktadır. Bu bağıntı nedeniyle Avrupa ülkele-

rinde yürütme az veya çok zayıf bir şekilde örgütlendirilmiştir.

Yü-

rütmenin zayıf bir şekilde örgütlendirilmesinin temel olarak iki nedeni

bulunmaktadır. Bunlardan ilki, demokrasinin tarihsel gelişim süreci-

dir. Daha açık bir deyişle, Avrupa’da demokrasiler, otoriter rejimlere

Arzumanyan, s. 51-52.

Bkz. M. Duverger, La VI

République et le Régime Présidentiel, Librairie Artème

Fayard, Paris, 1961, s. 15.