131

224

Ana ile Evlilik Dışında Doğan Çocuk Arasındaki İlişkiyi Düzenleyen Türk Medeni Kanunu ...

ahlaki, ruhi, fikri, iktisadi ve benzeri kriterler esas alınmalıdır.

Evli-

lik dışında dünyaya gelen ve velayeti anada olan çocuğun soyadının

anadan farklı olmasının, onun gelişimi ve kişiliği üzerinde olumsuz

etki doğurduğu tespit edilmiş ve ananın soyadını almasının onun ya-

rarına olacağı sonucuna varılmış ise bu durumun çocuğun soyadının

ananın soyadıyla değiştirilmesi bakımından haklı sebep oluşturduğu

söylenebilir.

Gerçekten de çocuğun bakımını ve gözetimini üstlenmiş

olan ana ile çocuğun soyadının farklı olması, kimi durumlarda çocu-

ğun menfaatinin korunması amacına aykırılık oluşturabilir.

Çocuğun

sosyal ve hukuki ilişkilerinde ortaya çıkan değişiklikle birlikte, yasayla

belirlenmiş soyadında da değişikliğe gidilmesini haklı gösterecek du-

rumların ortaya çıkması oldukça muhtemeldir.

Ancak her durumda

çocuğun, yanında yetişip büyüdüğü anadan farklı bir soyadı taşıması-

nın, tek başına çocuk için zarar verici sonuçlar meydana getireceği ve

soyadının değiştirilmesinde haklı sebep oluşturacağı sonucuna varıl-

Öztan, Aile Hukuku, s. 1015; Margot Michel, Kurzkommentar zum Schweize-

rischen Zivilgesetzbuch, Basel, 2012, Art. 270, N. 10. Yargıtay konuya ilişkin bir

kararında şu belirlemeyi yapmıştır: “Hangi hallerin haklı sebep teşkil ettiği konu-

sunda bir yasal düzenleme bulunmadığından ve esasen bu konuda bir kıstas be-

lirlenmesi de söz konusu olmadığından, haklı sebebin var olup olmadığı, her bir

davadaki özel koşullara göre mahkemece belirlenecektir. Bu belirleme yapılırken

objektif koşullardan çok, değiştirme isteminde bulunanın mahkemeye sunacağı

özel nedenlerin dikkate alınması gerekir.”(Y.3. HD., 2.3.1989 T., 1012 E., 375 K.).

Rona Serozan, “Soybağı Hukuku Üzerine Çeşitlemeler”, Prof. Dr. Bilge Öztan’a

Armağan, Ankara 2008, s. 771, Çocuk Hukuku, s. 239; Oğuzman/Seliçi/Oktay-Öz-

demir, s. 118-119; Öztan, Aile Hukuku, s. 1015; Ayan, s. 65; Arzu Genç-Arıdemir,

“Türk Hukukunda Anne ve Babası Evli Olan Çocuğun Soyadı ve Uygulamada

Ortaya Çıkan Sorunlar”,

Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayısı,

2011/II - 2012/I, Prof.Dr. Erhan ADAL’a Armağan, İstanbul, 2012, s. 742; Oktay-

Özdemir, Anayasa Mahkemesi, s. 196, dpn. 22; Mortaş, s. 339; Birinci Uzun, s. 107;

Işıntan, s. 273; Pehlivan, s. 823; Michael Rüfenacht, “Praxis des Bundesgerichts

zur Namensänderung beim Scheidungskind”, recht, Heft 2, Bern, 2005, s. 65; Rolf

Häflinger, Die Namensänderung nach Art. 30 ZGB, Zürich, 1996, s. 262; Hegna-

uer, Kindesecht, § 16, N. 16.14, BK Art. 270, N. 20; Peter Breitschmid, “Der Name

des Kindes: Namenskontinuitaet odar Namenskoordination mit Betreuungssitia-

tion? Bemerkung zu BGE 132 III 497”)., ZVW, Jahrgang 62, 2007, s. 32.

Çocuk ananın soyadını taşımaması nedeniyle kendini aileden dışlanmış hissedi-

yorsa, bu konuda aile ve çevreden tepki ya da baskı görüyorsa, bu durumun çocu-

ğun yararına olduğu düşünülemez (Deniz Ergene, “İnsan Hakları Hukukundaki

Gelişmeler Işığında Türk Hukukunda Kadının ve Çocuğun Soyadı Meselesi ve

Medeni Kanun’da Değişiklik Önerisi”, MHB, Y. 31, Sy. 2, İstanbul, 2011, s. 141).

Hegnauer, BK, Art. 270, N. 57-58; Regina E. Aebi-Müller, CHK - Handkommentar

zum Schweizer Privatrecht, Personen- und Familienrecht inkl. Kindes- und Er-

wachsenenschutzrecht Art. 1-456 ZGB, 2. Aufl., Zurich, 2012, Art. 30, N. 2; Özen,

s. 184.