131

357

TBB Dergisi 2017 (131)

İbrahim ERTUĞRUL

tir.

Bu durumda evi temizleyen, evin yemeklerini pişiren ve teşrifatta

yer alan aşçı, uşak gibi çalışanların yalnızca ev işleri kategorisinde yer

almaları gerekçesiyle İş Kanunu kapsamına sokulmamasının eşit bir

muamele olduğunu söylemenin imkânı bulunmamaktadır.

Belirtmelidir ki, kadınlara hukuksal eşitlik tanınması kadınlara

gerçek anlamda eşit davranılması anlamına gelmeyecektir. Türk top-

lumunun bir gerçeği de ev ve aile içi üretim işlerinin çoğunun kadınlar

tarafından üstlenildiğidir. Bu durum ne yazık ki evde, tarlada veya

işyeri olarak tanımlanmayan yerlerde çalışan ve hakları koruma al-

tına girmemiş olan çok sayıda kadını savunmasız ve güvencesiz bı-

rakmaktadır.

Bu durum kadın çalışanların erkeklerle eşit istihdam

imkânlarına ve sosyal güvencelere sahip olduğunu söylememize ma-

nidir. Bu anlamda da, Türkiye’nin 1985 yılında tarafı olduğu CEDAW

Sözleşmesi’nde yer alan istihdam ve çalışma haklarında eşitlik sağlan-

ması yükümlülüğünün yerine tam olarak getirilemediği gözler önüne

serilmiş olur.

Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlen-

mesi Komitesi’nin Türkiye üzerindeki nihai gözlem raporlarının yer

aldığı metninde, kadınların çoğunlukla tarım alanında ücretsiz ev iş-

çisi olarak ve kayıt dışı işlerde düşük ücretlerle veya ücret almadan ve

sosyal sigorta güvenceleri bulunmaksızın çalışıyor olmalarından ötü-

rü kaygılarını ifade etmiş ve bu durumun kadınlara karşı doğrudan ve

dolaylı ayrımcılık teşkil ettiğini belirtmiştir.

CEDAW Komitesi, 2016

yılına ait son gözlem raporunda da, Türkiye’de önemli oranda kadın

işçinin düşük ücretli ve kayıt dışı işlerde çalıştığını; bu uygulamaların

da kadınların sosyal güvencelerden mahrumiyetini arttırdığını yine-

lemiştir. Komite son raporunda ayrıca, çoğunlukla kadınların çalıştığı

sektörlerde özel önlemler almak ve bu önlemlerin kayıt dışı ekonomik

alanlarda da kadınlara karşı yaşanan ayrımcılığı önlemek hedefini taşı-

ması konusunda Taraf Devlet Türkiye’yi teşvik etmiştir. Kırsal kesim-

de yaşayan kadınların istihdam alanında yüz yüze kaldığı toplumsal

22. HD. E. 2013/35095, K. 2015/9308 T. 09.03.2015 lexpera veritabanı

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin tematik durum değerlendirmesi için

bkn. 22 No’lu Durum Tespit Belgesi, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ön-

lenmesi Sözleşmesi’nin Maddi Hükümleri (Factsheet No: 22), Der: Gökçeçiçek

Ayata-Sevinç Eryılmaz Dilek- Bertil Emrah Oder, Kadın Hakları Uluslararası Hu-

kuk ve Uygulama, İst. Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010, s. 105.

RG. 14 Ekim 1985-18898

CEDAW/C/TUR/CC/4-5, a.g.e. s.122