131

358

6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu Sonrasında Bireysel ...

cinsiyet temelli görev dağılımlarının da kadınlara karşı bir ayrımcılık

tehdidi olduğu Komite tarafından vurgulanmıştır (CEDAW/C/TUR/

CO/7).

BM CEDAW Komitesi’nin 1991 yılında almış olduğu 16 numaralı

Genel Tavsiye Kararında da Taraf Devletler’in, aile mensuplarına ait

işletmelerde kadınların ücret, sosyal yardım ve sosyal güvencelerden

faydalandırılmadan yalnızca erkeğin himayesinde çalıştırılmasının

önüne geçilmesini tavsiye etmiş; kırsal ve kentsel aile işletmelerinde

bu tür durumların sıklıkla meydana geldiğini belirterek bu durumun

Sözleşme’ye aykırı olacağını ve kadının istismarı anlamına geleceğini

ifade etmiştir. Komite’nin aynı oturumda almış olduğu 17. Genel Tav-

siye Kararı’nda ise kadınların, her ülkenin kalkınmasına katkıda bulu-

nan ve ücretlendirilmeyen ev içi faaliyetlerinin ölçülmesinin kadının

fiili ekonomik rollerini açığa çıkarmaya yardımcı olacağı düşüncesine

varılmıştır. Bu doğrultuda Taraf Devletler, ücretlendirilmeyen ev içi

faaliyetlerini ölçümleyerek Sözleşme’nin 18. maddesi kapsamında ra-

porlarına dâhil etmesi gerektiğini belirtmiştir. Şüphesiz ki bu ölçümle-

rin amacı kadınların piyasada fiyatlandırılmayan emeklerinin sayısal-

laştırılarak gayri safi milli hâsıla hesaplarına katılmasını sağlamaktır.

507 (şimdi 5362) sayılı Kanun’un tarifine göre Esnaf ve Sanatkarlar,

‘‘Esnaf ve Sanatkar meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini

sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir

veya sanayici niteliğini kazanmayan.....’’ kişiler olarak tanımlanmak-

tadır. Yargıtay’ın tanımlamasıyla esnaf kişilerin, esnaf sayılabilmesi

için geçimini münhasıran o işten sağlamaları gerekir ve ticari serma-

yesi ile birlikte vücut çalışmalarına dayanan ve geliri bulunduğu yerin

gelenek ve teamüllerine nazaran tacir niteliğini gerektirmeyecek mik-

tarda sınırlı olan çalışanlar esnaf sayılacaktır.

İş Kanunu’nun 4/I-ı

hükmüne göre, üç kişinin çalıştığı esnaf işyerlerinde esnaf işçisi kıdem

tazminatına hak kazanamayacaktır. Kanunun hazırlanması sürecinde

bu hüküm yer almazken, hatta Kanunun hazırlanmasında yer alan

Bilim Kurulu Taslak Metninde, ‘‘Avukat, hekim, mali müşavir gibi

Orjinal metin için bkn.

nal/Download.aspx?symbolno=CEDAW%2fC%2fTUR%2fCO%2f7&Lang=en

Kadın Hakları Uluslararası Hukuk ve Uygulama, s.453

9. HD. 13.01.1997, E. 1996/16827, K.1997/58; 9. HD. 11.2.2002, E. 2002/2969, K.

2002/2601