201 / 417
200
Türk Aile Hukukunda Toplumsal Cinsiyet Rolleri
rülmelidir. Kadına yönelik şiddet olgusunun temelinde, tüm kurum-
ları biçimlendiren köklü ve etkili ataerkil güç yapısı ve kadını olduğu
yerde tutma amacı yatmaktadır.
38
Bir kadının, cinselliğini düzenleyen
sosyal normları ihlal ettiği ya da ailesine ilişkin toplumsal rollerini ye-
rine getirmediği gerekçesiyle şiddete maruz kalması halinde şiddetin
bireysel bir olay olduğu söylenemez. Bu şekilde şiddet, cezalandırma
ve kontrol etme işlevleriyle toplumsal cinsiyet rollerini hâkim kılmak-
ta kullanılmaktadır.
39
Dünya Sağlık Örgütü’nün eşlerden gelen şiddet ve HIV/AIDS ko-
nusuna ilişkin raporundaki bir tespit, kadınlar ve erkekler arasındaki
hiyerarşik ilişkiyi ve şiddetin bu ilişkide ne tür bir araç olduğunu orta-
ya koyması sebebiyle dikkate değerdir. Buna göre;
“Erkekler, kadınlara
yönelik şiddeti, geleneksel kadın rollerinin ihlallerinde ya da yaşanan sorunla-
rı erkekliklerine ilişkin sorunlar olarak algıladıklarında bir terbiye etme yönte-
mi olarak”
40
kullanmaktadırlar.
Kadına yönelik şiddetle toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki iliş-
ki, 2006 - 2007 yılları arasında Türkiye ölçeğinde yapılan istatistiksel
araştırmaların sonuçlarında da görülmektedir.
41
Kadınların aileye ko-
calarından daha çok gelir getirmelerinin, dayak riskini en az iki misli
artırdığına ilişkin tespit önemli bir örnektir. Bu bulgu ekonomik gücü-
nü kaybeden erkeklerin ataerkil otoritelerini fiziksel güce başvurarak
perçinlemeye çalışmaları olarak yorumlanabilir ve kadına yönelik şid-
detin erkek otoritesinin sürdürülmesine hizmet eden bir mekanizma
olduğu tespitini güçlendirmektedir.
42
Geleneksel toplumsal cinsiyet rolleriyle kadına yönelik şiddet
arasındaki bağ kadar, kadınların ve erkeklerin bireysel tercihleri doğ-
rultusunda gelişimi, psikolojik sorunları, iş ve özel yaşamlarındaki
38
Ertürk, Sınır Tanımayan Şiddet, s. 39.
39
UN General Assembly, Report of the Secretary-General, In-depth Study on All
Forms of Violence Against Women, A/61/122/Add.1, 06.07.2006, par. 69-78.
40
World Health Organization (WHO),
Violence Against Women and HIV/AIDS:
Critical Intersections Intimate partner violence and HIV/AIDS, WHO Informati-
on Bulletin Series, Number 1, s.5.
http://www.who.int/hac/techguidance/pht/InfoBulletinIntimatePartnerViolenceFinal.pdf (Erişim: 10.05.2017)
41
Ayşe Gül Altınay
-
Yeşim Arat, Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet
,
Metis Yay., B. 1,
İstanbul 2007, Tablo 28 - Aileye Kimin Daha Çok Gelir Getirdiği ve Fiziksel Şiddet,
s. 85.
42
Altınay-Arat, s. 104.