133

181

TBB Dergisi 2017 (133)

Dilşad Çiğdem SEVER

aramamakta, intifa ya da zilyetlik gibi bir hakkın kullanılamamasını

yeterli görmektedir.

Kapsama ilişkin 2. maddede ise kapsam dışında tutulan durumlar

düzenlenmiştir. Buna göre, devletçe başka bir şekilde karşılanan zarar-

lar ile AİHM’de ihlal kararı ya da dostane çözüm aracılığıyla ödenen

tazminatlar, terör dışındaki ekonomik ve sosyal sebeplerle uğranılan

zararlar ile güvenlik kaygıları dışında kendi istekleriyle bulundukları

yerleri terk edenlerin bu sebeple uğradıkları zararlar, kişilerin kendi

kastıyla oluşan zararlar

Kanunun kapsamı dışındadır.

Buna karşılık, daha önce başka bir şekilde tazminat alınmış olması

durumunda devam eden zararlarda 5233 sayılı Kanun’a göre başvuru

yapılabilecektir. Örneğin köyü terk etmek zorunda kalma nedeniyle

uğranılan zararlar için AİHM’e yapılan bir başvurunun dostane çö-

zümle sonuçlanmasına karşın başvurunun reddine karşı açılan dava-

da idare mahkemesi zararın sürdüğü gerekçesiyle dostane çözümün

yapıldığı tarihten köye dönüşlerin başladığı tarihe kadarki zararın

tazmin edilmesi gerektiğine karar vermiş, Danıştay zararın hesaplan-

masında AİHM’e başvuru tarihinden köye dönüş tarihine kadarki sü-

renin dikkate alınması gerektiğine karar vererek ilk derece mahkemesi

kararını bozmuştur.

Hak arama özgürlüğüne uygun bir yorum nite-

liğinde olan karar sadece AİHM kararları bakımından değil, başka bir

yolla yapılan tazminat ödemeleri açısından da emsal olabilecek nite-

liktedir ve tazminatın ödenmesinden sonra devam eden zararlar için

Kanunun uygulanabilmesini sağlar.

İstisnahükmününson fıkrasında iseTerörleMücadeleKanunu’nun

1., 3. ve 4. maddeleri kapsamındaki suçlar ile terör olaylarında yardım

ve yataklık suçlarından mahkûm olanların bu fiillerinden dolayı uğ-

radığı zararların bu Kanun kapsamı dışında olduğu ve bu suçlardan

15. Daire, E. 2013/10027, K. 2015/7244, 9.11.2015.

Kişinin kastı ile oluşan zararlar ile zarar görenin kusuru kavramlarını karıştır-

mamak gerekir. Zarar görenin doğrudan zarar verme kastı olmaksızın zararın

oluşmasına katkıda bulunan eylemi bulunması tazminat miktarının hesabında

dikkate alınacak bir unsurdur. Danıştay 13 yaşındaki bir çocuğun hayvanları otla-

tırken bulduğu yabancı cismi evine getirerek bu cismin patlaması sonucu ölmesi

olayında çocuğun ailesinin gözetim yükümlülüğüne atıfla bu duruma müterafik

kusur dese de söz konusu sorumluluk kusura dayalı olmadığından ortak kusur-

dan bahsetmek doğru değildir. (15. Daire, E. 2011/9487, K. 2013/1480, 21.2.2013)

15. Daire, E. 2011/2234, K. 2011/251, 15.6.2011.