133

307

TBB Dergisi 2017 (133)

Ebru CEYLAN

3. İştirak Nafakasının Belirlenme Esasları

İştirak nafakasının kapsamı, tarafların nafaka miktarı konusunda

anlaşmaları ile veya anlaşma yok ise hâkim tarafından TMK. m. 330

hükmündeki esaslara göre belirlenir. Bu hükme göre, hâkimin iştirak

nafakasını belirlerken göz önüne alacağı ölçütler, çocuğun ihtiyaçları,

anne ve babanın hayat koşulları ve anne ve babanın ödeme güçleri ve

çocuğun gelirleridir.

TMK. m. 330 hükmüne karşılık gelen ancak daha farklı olan İsviç-

re hukukunda İMK. m. 285 hükmüne

göre

“ İştirak nafakası, çocuğun

ihtiyaçları, ana ve babanın mali durumu, çocuğun malvarlığı ve gelirleri dik-

kate alınır.

Ana ve baba ile üçüncü kişilerin çocuğun yükümlülüğünü karşılamaları-

nı garanti eden bir nafakadır.

İştirak nafakasının miktarı önceden

hâkim tarafından belirlenebilir.

Hâkim

ödeme vadelerini belirler”.

Bu hükümde iştirak nafakasının he-

saplanmasının nasıl olacağı açıklanmamıştır, nafakanın belirlenmesin-

de göz önüne alınacak esaslar yanında indirimine etkili olan etkenler

de belirtilmiştir.

Uygun olan güvenceleri nafaka yükümlüsünün ekonomik ve sos-

yal şartlarına göre hâkim belirler. Bu güvence kişisel veya ayni bir gü-

vence olabilir.

Diğer güvenceler, belirli bir miktar paranın bir banka

hesabına depo edilmesi olabilir.

İştirak nafakasına hükmedilebilmesi için tarafların istemde bulun-

masına gerek yoktur. Taraflar, istemde bulunmasa da, hâkim re’sen iş-

tirak nafakasına hükmedecektir.

Nafaka miktarı da hâkim tarafından

serbestçe belirlenir. Ancak hâkim bu anlaşmayı göz ardı ederek, bo-

şanma ve ayrılığın çocuklar ile ilgili sonuçlarını re’sen düzenleyebilir.

HUAK. m.1/II uyarınca, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf

edebilecekleri konularda arabuluculuk mümkün olduğundan ve bo-

Bu hüküm, 20 Mart 2015 tarihli Federal Kanun ile değiştirilip 01.01.2017 tarihinde

yürürlüğe girmiştir.

Ceylan, s.180.

Sevgi Usta, Velayet Hukuku, İstanbul 2015, s.259.

Gençcan, Velayet, s.357.

Dural Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş Mustafa Alper, Türk Özel Hukuku, C.III,

Aile Hukuku, İstanbul 2016, s. 144.