133

Parlamenter Sistemden Kopuş ve Sonrası: Karşılaştırmalı Gözlemler ve Bazı Değerlendirmeler

naklanan sorunlar olarak değerlendirilmiştir. Ne var ki, Akayev’in

yerini alan yeni Cumhurbaşkanı Bakiyev döneminde de benzer so-

runların yaşanması, en nihayetinde sorunun “kişisel” değil “kurum-

sal” bir mesele olduğunu kabulüne yol açmış ve bugün Kırgızistan,

Otunbayeva liderliğinde parlamenter siteme dönerek önemli ölçüde

istikrara kavuşmuştur.

Bununla birlikte, Kırgızistan’ın günümüzde de zaman zaman de-

mokrasi karnesi bakımından eleştirilere uğradığını belirtmek gerek-

mektedir.

Bu bağlamda özellikle Ülke’de kimi gazetecilere ve muha-

lif siyasetçilere yönelik baskılara dikkat çekilmektedir. Benzer şekilde,

2016 yılında gerçekleştirilen ve temel olarak başbakanın rolünün güç-

lendirilmesini öngören ve yargı bağımsızlığının zayıflatılması sonu-

cunu doğuran son anayasa değişikliğinin de Avrupa Konseyi Parla-

menter Meclisi

ve Venedik Komisyonu

gibi uluslararası örgütler

tarafından olumsuz eleştirilerin konusu yapıldığı görülmektedir.

Ancak, bütün bu dalgalanmalara rağmen, Kırgızistan’ın bugün

yaşadığı sorunların, 1993-2010 yılları arasında yaşanan ve yüzlerce

kişinin hayatına mal olarak Ülke’yi tam anlamıyla bölünmenin eşi-

ğine getiren olaylarla karşılaştırması mümkün değildir. Bu haliyle

Kırgızistan’ın, demokrasiye geçişin ardından girdiği uzun, meşakkatli

ve çeşitli iniş çıkışlar ve gelgitlerle dolu yolcuğunda parlamenter siste-

me dönüş yapmasının, demokratik bir hukuk devleti olma yolundaki

kendisine önemli bir avantaj sağladığını ifade etmek, yerinde bir düşü-

nüş tarzı olacak gibi görünmektedir.

Bu eleştirilerden bazıları için bkz. Danielle Rumolo, “The ‘Switzerland of

Central Asia’ is not Looking very Swiss”, Open Democracy Russia and Be-

yond,

10.07.2015

rumolo/%E2%80%98switzerland-of-central-asia%E2%80%99-is-not-looking-

very-swiss; Ulugbeg Babakulov, “Farewell to Kyrgyzstan’s ‘Island of Democ-

racy’”, Open Democracy Russia and Beyond, 06.10.2017,

democracy

Bu yöndeki açıklama için bkz.

News-View-EN.asp?newsid=5695&lang=2&cat=15

Bkz. Venedik Komisyonu Görüşü 1CDL-PI(2016)009-e: “Kyrgyz Republic - Pre-

liminary Joint Opinion on the Draft Law “on Introduction of amendments and

changes to the Constitution”, 29.08.2016.

documents/?pdf=CDL-PI%282016%29009-e